طب سنتی برای درمان بیماریهای مختلف از گیاهان دارویی استفاده میکند. یکی از بیماریهایی که طب سنتی برای درمان آن راه حلهایی را پیشنهاد میکند زردی نوزادان است. کسانی که از روشهای طب سنتی برای درمان نوزادان استفاده میکنند تمایلی ندارند کودک را در بیمارستان بستری کنند، به همین دلیل به متخصص طب سنتی مراجعه می کنند
تشخیص زردی نوزادان در طب سنتی چگونه است؟
متخصصان طب سنتی عقیده دارند بالا رفتن صفرا در بدن موجب ایجاد زردی میشود. آنها عقیده دارند صفرا یکی از خلطهای چهارگانه در بدن است که مانند آتش است و همانطور که آتش میل به صعود دارد، زردی هم از سر و صورت شروع میشود و در صورت درمان نشدن به سایر قسمتهای بدن هم میرسد
زردی نوزادان چیست و آیا بیماری است؟
به زردی رنگ پوست نوزادان که بعد از تولد به وجود می آید زردی نوزاد می گویند. همه نوزادان بعد از تولد، بیلی روبین خون آنها مقداری افزایش می یابد که در نتیجه زردی نوزاد به وجود می آید، البته در همۀ این موارد به زردی نوزاد منجر نمی شود. و همانطور که از اسم این مشکل پیداست، زردی نوزاد را نمی توان یک نوع بیماری دانست و در حقیقت زردی نوزاد نشان دهنده یک حالت طبیعی در درون بدن است. (البته حواستان باشد که گاهی هم نشانده مریضی است که به علت رسوب بستن ماده ای به اسم «بیلی روبین» در پوست رخ می دهد
این ماده در واقع بعد از شکسته شدن گلبول های قرمز رنگ فرسوده و پیر و تجزیه شدن آنها به وسیله بدن به وجود می آید. در نتیجه این ماده دفعی بوده و بیرون ریختن آن هم از وظایف کبد می باشد. جالب است بدانید، از آنجایی که کبد، این ماده را از طریق صفرا دفع می کند، صفرا زرد رنگ می باشد
علت زردی نوزادان چیست؟
فرض کنید در راه دفع و تولید ماده بیلی روبین، اختلال و مشکلی پیش آید که باعث افزایش میزان بیلی روبین در بدن گردد، اینجا آن مقدار اضافه تولید شده، در پوست و مخاطات رسوب می بندد و باعث زردی نوزادان می شود درمان زردی نوزاد حتی لزومی ندارد و از جهت سلامتی، تهدیدی برای کودک وجود ندارد و مشکل فقط از ناحیه زیبایی کودک است
ولی باید توجه داشت که علت زردی افراد بالغ معمولا نشانده بیماری ای خطرناک و نگران کننده است
چرا این روز ها زردی نوزادان افزایش یافته؟
ضعف ذاتی کبد های نوزادان نسل حاضر در مقایسه با نوزادان نسل های گذشته
استفاده از غذا های نامناسب و دارو های شیمیایی در دوران بارداری
واکسن هپاتیت که در همان بدو تولد به نوزاد می زنند هم یکی از مهم ترین احتمالات است
تاثیرات زایمان سزارین که متاسفانه این روز ها افزایش زیادی یافته
داروهای گیاهی مفید برای درمان زردی نوزادان شامل چه مواردی است؟
در روشهای سنتی از گیاهان دارویی برای درمان زردی استفاده میشد. اگر چه امروزه این شیوهها بین عموم مردم استفاده نمیشود و بیشتر افراد به دنبال درمان دارویی شیمیایی هستند اما نمیتوان تاثیر آنها را در درمان انکار کرد
شیر خشت داروی گیاهی موثر زردی نوزادان
یکی از گیاهان دارویی موثر برای از بین بردن زردی نوزادان گیاهان شیر خشت است. مادربزرگهای قدیم با تولد نوزادانی که رنگ پوست یا سفیدی چشم آنها زرد بود کمی شیر خشت به او میدادند. شیر خشت قندی به نام مانیتول دارد که به لحاظ علمی تاثیر آن بر زردی اثبات شده است
طرز استفاده از شیر خشت برای درمان زردی نوزاد
شیر خشت گیاهی مفید برای زردی است که باید به اندازهی یک نخود از آن را داخل کمی آب جوش حل کنید. آن را داخل یک توری ریز بریزید و عصاره آن را دو یا سه نوبت در روز به کودک بدهید. در هر بار فقط یک قاشق مربا خوری از عصارهی شیر خشت را باید داخل دهان نوزاد بریزید
ترنجبین داروی گیاهی موثر زردی نوزاد
ترنجبین نسخهی گیاهی موثر برای درمان زردی است. مدت استفاده از ترنجبین بازهی زمانی ۶ تا ۱۰ روز است و اگر در این مدت به طرز صحیح استفاده شود درمان بی خطر و موثری است. استفاده از ترنجبین حتی عارضهای هم به جا نمیگذارد
طرز استفاده از ترنجبین برای درمان زردی نوزاد
ترنجبین را هم مانند شیر خشت باید در کمی آب جوش شود و داخل توری یا صافی ریخته شود. عصارهی ترنجیبن را دو ساعت یک بار به اندازهیک قاشق چایخوری به نوزاد بدهید و اگر چند روز این کار را ادامه دهید اثر زردی از بین میرود. در طول مدتی که از عصارهی ترنجبین استفاده میکنید میتوانید رنگ ادرار یا مدفوع نوزاد را بررسی کنید. اگر رنگ آن به زرد طلایی تغییر کرد و رنگ زردی چهرهی نوزاد هم کمتر شد میتوانید مطمئن شوید که زردی در حال درمان است
برای درمان زردی نوزاد در طب اسلامی تبریزیان یک شیوهی دیگر برای استفاده از ترنجبین وجود دارد. این شیوه به این صورت است که دستمال تمیز و نازکی را داخل محلول آب و ترنجبین خیس کنید و آن راپشت گوش یا پیشانی نوزاد بگذارید. با این روش ترنجبین از طریق پوست جذب میشود و موجب بهبود زردی میشود
آیا مصرف خودسرانهی ترنجبین و شیر خشت عارضهای دارد؟
کودکانی که زردی دارند علائمی مانند زردی پوست صورت، زردی سفیدی چشم، بیخوابی و بیقراری دارند. شیر خشت و ترنجبین به عنوان موثرترین نسخهی گیاهی برای زردی نوزادان توصیه میشود. اما این به معنای این نیست که مجاز هستید با مشاهدهی رنگ زرد چهرهی کودک از آن استفاده کنید. شما حتماً باید از این گیاهان با نسخهی پزشک طب سنتی استفاده کنید
شستشوی دست و پای نوزاد با عرقیجات
یکی دیگر از راههای کنترل زردی نوزاد این است که دست و پای نوزاد را چند مرتبه در روز با عرقیجات گیاهی نظیر کاسنی، شاهتره شستشو دهید. البته برای اینکه دمای بدن نوزاد افت نکند، بهتر است قبل از استفاده عرقیجات را کمی حرار ت دهید
برای درمان زردی نوزاد در خانه برخی از افراد هم توصیه میکنند یک یا دو لیوان عرق کاسنی را داخل یک لگن آب بریزید و نوزاد را در آن لگن حدود ده دقیقه ماساژ دهید تا اثرات زردی از بین برود. به این شیوه سلولهای کبد ترمیم میشود و زردی از بین میرود
حمام درمانی با عصارهی گیاهان
یکی دیگر از شیوههای کنترل زردی در نوزادان این است که از عصارهی گل ختمی یا گل بنفشه برای حمام درمانی استفاده شود. این شیوه را در مواردی که زردی خفیف است به تنهایی میتوان استفاده کرد. در موارد شدید هم حمام درمانی با گل ختمی و گل بنفشه را باید در کنار سایر روشها استفاده کرد.
آرد جو برای درمان زردی نوزاد
نوزادانی که میزان بیلیروبین خون آنها بالا است و دچار زردی میشوند را میتوان با آرد جو درمان کرد. برای اینکار باید کمی آرد جو را دور ناف و روی صورت نوزاد بپاشید تا زردی را از بین ببرد. این روش در کنار استفاده از فلورسنت یک شیوهی موثر درمانی در طب سنتی است
درمان زردی نوزاد با حجامت
یکی دیگر از شیوههایی که در طب سنتی برای درمان بیماریهای مختلف استفاده میشود حجامت است. حجامت برای درمان هر بیماری در قسمت خاصی از بدن انجام میشود. برای نوزادان هم برشها باید پشت گوش نوزاد انجام شود. البته باید حتماً توجه شود که حجامت در شرایط کاملاً بهداشتی انجام شود
نور فلورسنت برای درمان زردی نوزاد
یک از درمانهای متداول برای زردی نوزاد استفاده از فلورسنت است. این روش مناسب، کم خطر و ایمن است و تا حد زیادی زردی نوزاد را از بین میبرد. لامپهای فلورسنت در دستگاههای فتوتراپی جاسازی شده است و هیچ خطری برای نوزاد ندارد
طول موج لامپ فلورسنت ۴۸۰متر است و با لامپهای معمولی تفاوت دارد. هر نوع لامپ دیگری غیر از لامپهای فلورسنت برای درمان زردی موجب سوختگی و حساسیت پوست نوزادان میشود
بنابراین حتماً باید با تشخیص پزشک از لامپ فلورسنت استفاده شود. زیرا میزان زردی و تشخیص پزشک مدت زمانی را که کودک باید زیر نور فلورسنت باشد تعیین میکند
قرار دادن کودک در برابر نور خورشید
یکی از شیوههای خانگی برای از بین بردن زردی نوزاد استفاده از نور خورشید است. اگر چند دقیقه در روز نوزاد برهنه را در مقابل نور خورشید قرار دهید، نور خورشید سبب حل شدن بیلی روبین در پوست و دفع آن از طریق ادرار و مدفوع میشود
پس به مدت چند روز نوزاد را در معرض نور آفتاب قرار دهید. البته قبل از انجام این کار بهتر است با پزشک معالج حتماً مشورت کنید
تغذیه مادر برای درمان زردی نوزاد باید چگونه باشد؟
مادرانی که به نوزاد خود شیر میدهند و از شیر خشک برای تغذیه استفاده نمیکنند باید نکات مهمی را در تغذیهی خود رعایت کنند. زیرا غذایی که مادران میخورند از طریق شیر به نوزاد منتقل میشود و درصورتیکه جزو مواد غذایی مضر باشد باعث تشدید زردی نوزاد میشود
افزایش وعدههای شیردهی
نوزادان در چند روز اول تولد باید به طور طبیعی ۸ تا ۱۲ بار از شیر مادر تغذیه کنند. اگر تعداد دفعات شیردهی از این مقدار کمتر باشد میزان بیلیروبین خون افزایش پیدا میکند و زردی نوزاد تشدید میشود. پس یکی از توصیههای مهم به مادران شیرده این است که تعداد دفعات شیردهی را افزیش دهند که با افزایش ادرار و مدفوع بیلیروبین از بدن نوزاد دفع شود
استفاده از عرقیجات گیاهی
مادران شیرده که نوزادشان زردی دارد باید به صورت روزانه چند مرتبه عرق کاسنی، عرق شاهتره یا عرق بید بخورند. در هر بار استفاده خوردن یک استکان عرقیجات کافی است
خوردن شیر خشت و ترنجبین
برخی از افراد معتقدند شیر خشت و ترنجبین برای نوزاد مضر است به همین دلیل توصیه میکنند مادران شیرده از آن استفاده کنند تا از طریق شیر به نوزاد برسد. برای استفاده باید کمی از آن را داخل آب جوش حل کنید و بعد از صاف کردن بخورید
استفاده از خوراکیهای با طبع سرد
مادران شیرده باید خوراکیهای با طبع سرد را بیشتر مصرف کنند. خوراکیهای با طبع سرد شامل هندوانه، خرفه، سوپ جو، آش، خیار، آب زرشک طبیعی است. البته نباید در مصرف سردی زیاده روی شود زیرا ممکن است موجب ایجاد حالتهایی مانند احساس سرما در بدن، بیحالی و خواب آلودگی، نفخ معده، رنگ پریدگی میشود
پرهیز از مصرف ادویه و غذاهای با طبع گرم
غذاهای با طبع گرم، ادویههای تند و فلفل باعث آسیب به کبد و تاثیر منفی بر شیر میشود. همچنین غذاهایی مانند کله پاچه که دیر هضم هستند هم نباید مصرف شود
درمان زردی نوزاد چقدر طول میکشد؟
برای درمان زردی نوزاد با شیوههای طب سنتی نمیتوان زمان مشخصی را تعیین کرد و الگوی پیشروندهی آن اصلا مشخص نیست. زیرا میزان زردی کودکان با هم تفاوت دارد. در موارد زردی خفیف ظرف دو یا سه روز زردی از بین میرود اما در برخی موارد که زردی شدیدتر باشد ممکن است درمان تا چند روز طول بکشد
از بین بردن زردی نوزاد با طب سنتی چه مزیتی دارد؟
برای بعضی از افراد این سوال مطرح است که استفاده از راهکارهای طب سنتی و گیاهان دارویی چه مزیتی دارد که ما آن را به درمان دارویی انتخاب کنیم؟ موارد زیر مزیتهای درمان زردی نوزادان با طب سنتی است
استفاده از گیاهان دارویی برای درمان زردی نوزاد عارضهای ندارد و مشکل مضاعفی را برای نوزاد ایجاد نمیکند
استفاده از گیاهان دارویی سخت نیست و حتی مادران جوان هم اگر مطابق توصیهها عمل کنند به راحتی
میتوانند شیوههای درمانی را انجام دهند
گیاهان دارویی که برای درمان نوزاد استفاده میشود در دسترس است و هزینهی زیادی ندارد. به همین دلیل برای همهی افراد قابل تهیه کردن است
درمان نشدن زردی نوزاد موجب عوارضی مانند عقب ماندگی ذهنی، فلج مغزی، حملات صرعی میشود. حتی در مواردی ناهنجاریهای دندانی و ناشنوایی هم برای نوزاد ایجاد میشود
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
زردی نوزاد نباید مورد بیتوجهی قرار بگیرد زیرا درمان نکردن آن موجب ایجاد عوارض خطرناک میشود. در صورتی که درمانهای خانگی و طب سنتی را برای زردی نوزاد استفاده کردید و بهبودی در رنگ چهره نوزاد حاصل نشد یا علائم زیر بروز کرد هرچه سریعتر باید به پزشک مراجعه کنید
تب و دمای بالا تر از ۳۷ درجه بدن نوزاد
رخوت و سستی غیر عادی نوزاد
افزایش زردی صورت
گسترش زردی در بدن و ایجاد زردی در کف پا
آشفتگی و ناخوشی نوزاد
گریههای مکرر و بی دلیل نوزاد
تکنیک هایی برای کاهش احتمال زردی نوزاد
علت اینکه نوزادان زودرس در معرض زردی هستند آن است که کبد آنها در مقایسه با نوزادان معمولی رشد کمتری داشته و در نتیجه برای کبد آنها سخت است که بیلی روبین را حذف کند که این باعث بروز زردی نوزاد می شود
مواد شیمیایی را از زندگی خود حذف کنید؛ مصرف سیگار، الکل و مشروبات الکلی، مواد مخدر و حتی برخی از دارو ها احتمال تولد زودرس نوزاد را افزایش می دهد که این می تواند عاملی برای زردی نوزاد باشد.
آرامش خود را حفظ کنید؛ استرس و تنش می تواند باعث اختلالاتی در دوران بارداری شود و در نتیجه تولد زودرس رخ دهد.
هر آنچه باعث عفونت می شود را از بین برده و از آن دوری کنید؛ به عنوان نمونه می توان به عفونت انگلی، سیفیلیس و تبخال اشاره کرد که باعث زردی نوزاد می شوند.
مرتب و منظم پیش پزشک خود بروید تا به تمام جوانب بارداری شما احاطه داشته باشد.
علائم زردی نوزاد چیست؟
زمانی که نوزاد شما در بیمارستان متولد می شود، آزمایشات لازم برای تشخیص زردی نوزاد بر روی آن انجام می شود، اما به طور کلی علائم زردی نوزاد عبارتند از؛
زردی پوست صورت
سفیدی غیر طبیعی چشمان
کم خوابی یا بی خوابی
با نحوه پیشرفت زردی نوزاد آشنا شوید
معمولا زردی نوزاد 2 تا 3 روز بعد از تولد ایجاد می شود و بر اساس یک الگوی قابل پیش بینی پیشرفت می کند
بیلی روبین محصولی نرمال در بدن های سالم است و وقتی گلبول های قرمز از هم پاشیده می شوند به وجود می آید. بیلی روبین به کبد انتقال می یابد و از طریق صفرا به ادرار و مدفوع منتقل می شود. علت زردی نوزادان مربوط می شود به مشکلات کبد آنها که به درستی کار نمی کند و در نتیجه بیلی روبین به جای اینکه به صفرا منتقل شود، در خون و کبد باقی می ماند و زردی پدید می آید
هنگامی که نوزاد شما به دنیا می آید، یکی از بررسی هایی که بر روی او انجام می شود تست زردی او هست که پاشنه پای او را می خراشند و خون خارج شده را مورد آزمایش قرار می دهند. عجیب است که بر اساس این آزمایش ها تقریبا 60% نوزادان زردی داشته اند
پیشگیری و درمان زردی نوزاد با تغذیه سالم مادر
غذایی که شما مادران عزیز مصرف می کنید تاثیر مستقیمی بر روی شیر می گذارد و نوزاد شما هم از همان شیر مصرف می کند، بنابراین اگر به فکر درمان زردی نوزاد خود هستید توصیه های غذایی زیر را جدی بگیرید
مادران توجه داشته باشید
ممنوعیت های غذایی ای که گفته می شود به این خاطر است که بسیاری از آنها داری طبع صفراوی هستند (گرم و خشک) و نوزاد تحمل این طبع را ندارد و اگر شما این خوراکی ها را مصرف کنید، در شیر شما ترشح می کند و به بدن نوزاد منتقل شده و باعث افزایش مشکلات زردی نوزاد می شود
غذاهایی که هضم سخت و کندی دارند را کنار بگذارید مثل کلهپاچه و
غذا هایی که خودشان موجب زردی بیشتر می شوند را نخورید مثل بادمجان
سیر و پیاز را به صورت خام مصرف نکنید که زردی آور هستند، ولی پخته آنها مشکلی ندارد
غذاهایی که طبع گرمی دارند هم ممنوع است
ادویه جات و خصوصا ادویه های تند را به هیچ وجه استفاده نکنید چراکه باعث التهاب و یا تخریب سلول های کبد می شود
حتی الامکان از داروهای شیمیایی دوری کنید
عرقیجات و جوشانده های گیاهی ای که خنک هستند نوش جان کنید (در کیفیت استفاده از این نوشیدنی ها با پزشک خود مشورت کنید)
خوراکی هایی که طبع خنکی دارند را بیشتر میل کنید
سوپ جو، آش، خیار، آب زرشک طبیعی، هندوانه، مرکبات، خرفه خوراکی هایی هستند که باعث خنکی طبع شما و سردی شیرتان می شوند. پیشنهاد می کنیم عرق کاسنی و شاهتره را به اندازه مساوی با هم ترکیب کنید و روزانه 3 استکان میل کنید، این مخلوط از طبعی ملایم برخوردار است و تقریبا با همه مزاج ها سازگاری دارد. البته در این مورد افراط نکنید چراکه ممکن است شما دچار غلبه سردی شوید که این خودش مشکلی دیگر است، علائم سردی عبارتند از رنگ پریدگی، احساس سرما در بدن، خواب آلودگی و بی حالی، نفخ معده و … .
مرتب و منظم و همچنین مکرر به نوزادتان شیر دهید
اگر در شیردهی به نوزادتان مشکل دارید
گاهی بر اثر اختلالاتی در سطح بیلی روبین نوزاد شما خواب آلود می شود که شیردهی به آن مشکل می شود، اگر این مشکل برای شما هم پیش آمده توصیه می کنیم با درآوردن لباس های نوزاد او را بیدار کرده و به آن شیر بدهید.
چه زمانی زردی نوزاد خطرناک است؟
مادران عزیز؛ بگذارید خیالتان را مقداری راحت کنیم
درست است که زردی نوزادان یک بیماری رایج است ولی باید دانست که اگر میزان بیلی روبین در بدن خیلی بالا برود می تواند، به مغز منتقل می شود و مشکلاتی دیگر را به بار می آورد
ندرتا دیده شده است که این بیماری باعث آسیب هایی دائمی به مغز (فلج شدن یا ناتوانایی هایی رشدی و یا مشکلاتی در یادگیری)، شنوایی و … شود
اگر نوزادتان علائم زیر را داشته باشد، خطر بیماری او جدی است و باید تحت مراقبت قرار گیرد؛
رخوت و سستی غیر عادی
زردی پا، مخصوصا کف پاها
ضعف عضلانی
گریه های مکرر بی دلیل
آشفتگی و ناخوشی
تب
میوه های زرد، از عوامل زردی نوزاد است؟
میوه های زرد را به راحتی در دوران بارداری و شیردهی نوش جان کنید که به هیچ وجه باعث زردی نوزاد نمی شود البته توجه داشته باشید که برخی اوقات در سنین بالاتر در بچه ها دیده شده که به علت خوردن همین میوه های زرد، آنها با زردی مواجه شده اند (البته این تقصیر مادران نیست و بچه ها خودشان باعث این مشکل شدند) و خوردن بیش از حد میوه هایی مثل نارنگی، هویج و … در کودکان 3 تا 6 سال می تواند این مشکل را به وجود بیاورد، چراکه مصرف زیاد این میوه ها باعث می شود رنگدانه های آنها بر روی پوست باقی بمانند