گون یک نوع گیاهی می باشد که از ریشه آن برای درست کردن دارو استفاده می شود. گون برای تب یونجه، دیابت، بیماری های کلیوی و بیشتر بیماری های دیگر استفاده می شود.
گون، گونه های گوناگونی دارد. بعضی از گونه ها حاوی سم عصبی می باشند و با مسمومیت های دامی ارتباط دارند. بعضی از این گونه ها دارای Astragalus lentiginosus، Astragalus mollissimus و دیگر گونه ها هستند. با این حال، این گونه های متنوع، همیشه در مکمل های غذایی بکار گرفته شده توسط انسان یافت نمی شوند. بیشتر مکمل های گون حاوی Astragalus membranaceus می باشند.
ویروس کرونا ویروس 2019 (COVID-19): اگرچه گون امکان دارد فعالیت ضد ویروسی داشته باشد، ولی شواهد خوبی برای استفاده از آن برای درمان COVID-19 وجود ندارد.
طریقه عملکرد گیاه گون
به نظر می رسد گون سیستم ایمنی بدن را تحریک و عملکرد آن را بالا می برد.
موارد استفاده و تاثیر گذاری گیاه گون
تحقیقات نشان می دهد که مصرف گون می تواند در موارد زیر تاثیر گذار باشد:
- کاهش عوارض جانبی شیمی درمانی: استفاده از گون به صورت داخل وریدی (توسط IV) یا استفاده از مخلوط های گیاهی چینی حاوی گون امکان دارد حالت تهوع، استفراغ، اسهال و سرکوب مغز استخوان (کاهش سلول هایی که ایمنی را ایجاد می کنند) که با درمان های شیمی درمانی همراه می باشد، کاهش دهد.
- دیابت: مصرف گون، به صورت وریدی (توسط IV) یا به صورت خوراکی که به عنوان یک محصول ترکیبی مصرف می شود،امکان دارد به کنترل سطح قند خون و انسولین در اشخاص مبتلا به دیابت نوع 2 کمک کند.
- تب یونجه: مصرف روزانه عصاره ریشه نوعی گون به صورت خوراکی به مدت 3-6 هفته علائمی مثل آبریزش بینی، خارش و عطسه را در اشخاص مبتلا به آلرژی فصلی بهبود می بخشد.
- درد قفسه سینه: استفاده گون به صورت خوراکی می تواند بعضی از علائم و عملکرد های قلب را در اشخاص مبتلا به درد قفسه سینه بهبود بخشد.
- کم خونی آپلاستیک : تحقیقات اولیه نشان می دهد که استفاده گون به روش وریدی (توسط IV) همراه با استروئید stanozolol علائم و تعداد سلول های خونی را بیش از مصرف استروئید به تنهایی در اشخاص مبتلا به کم خونی آپلاستیک بهبود می بخشد.
- اسهال ناشی از درمان دارویی سرطان: مصرف روزانه گون به صورت داخل وریدی (توسط IV) و به مدت 21 روز در طی هر دوره شیمی درمانی، اسهال ناشی از درمان های شیمی درمانی را کاهش می دهد. به نظر می رسد مصرف گون در کنار دیگر مواد موجب کاهش اسهال در اثر شیمی درمانی می شود.
- حالت تهوع و استفراغ ناشی از درمان دارویی سرطان: مصرف روزانه از گون به صورت وریدی (توسط IV) تا 21 روز در طی هر دوره شیمی درمانی حالت تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی را کاهش می دهد. به نظر می رسد استفاده از گون به همراه دیگر مواد موجب کاهش حالت تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی می شود.
- خستگی در افرادی که تحت درمان دارویی سرطان هستند: تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف عصاره نوعی گیاه گون به صورت داخل وریدی (توسط IV) سه بار در هفته به مدت 4 هفته در طی شیمی درمانی، میزان خستگی را بعد از یک هفته بهبود می بخشد .
- بیماری کلیوی طولانی مدت (بیماری مزمن کلیه یا CKD): استفاده از گون به همراه داروهای معمولی برای بیماری کلیوی می تواند بعضی از اقدامات عملکرد کلیه را در مقایسه با داروهای معمولی به تنهایی بهبود بخشد. با این حال، مشخص نیست که گون می تواند از مرگ پیشگیری کند یا زمان لازم برای دیالیز را افزایش دهد یا خیر.
- نارسایی احتقانی قلب یا CHF (نارسایی قلبی و تجمع مایعات در بدن): بعضی تحقیقات اولیه نشان می دهد که استفاده از گون به صورت داخل وریدی (توسط IV) به مدت 20 روز بعضی از علائم نارسایی قلبی را بهبود می بخشد.
- دیابت: تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف گون به صورت داخل وریدی (توسط IV) یا به صورت خوراکی تا 4 ماه موجب بهبود سطح قند خون ناشتا و بعد از غذا در اشخاص دیابتی می شود. به نظر می رسد استفاده از گون به صورت خوراکی تاثیر گذارتر از تزریق آن باشد. مصرف گون به صورت خوراکی نیز امکان دارد موجب بهبود اثر انسولین در بدن شود. تاثیر گون بر HbA1c، که نشانه ای از قند خون متوسط در طول زمان است، مشخص نیست. به نظر نمی رسد استفاده گون به صورت خوراکی همراه با دیگر مواد گیاهی موجب بهبود سطح قند خون یا انسولین در اشخاص دیابتی شود.
- نفروپاتی دیابتی (آسیب کلیه در افراد دیابتی): تزریق گون به ورید سبب بهبود بعضی از آسیب های کلیه در اشخاص مبتلا به نفروپاتی دیابتی می شود.
- رتینوپاتی دیابتی (مشکلات بینایی در افراد دیابتی): مصرف فرآورده های گیاهی حاوی گون تا 10 ماه امکان دارد موجب بهبود بینایی در بعضی از اشخاص مبتلا به آسیب بینایی ناشی از دیابت شود.
- از دست دادن شنوایی: مصرف گون به صورت داخل وریدی (توسط IV) به مدت 10 روز می تواند سبب بهبود شنوایی در افراد ناشنوا یا افرادی که به طور ناگهانی دچار ناشنوایی ناشی از سر و صدای بسیار زیاد شده اند شود.
- سرطان ریه: از شیمی درمانی و پرتودرمانی مبتنی بر پلاتین برای درمان نوعی سرطان ریه به اسم سرطان ریه سلول غیر کوچک بکار گرفته می شود. تجزیه و تحلیل تحقیقات اولیه نشان می دهد که دادن گون به صورت داخل وریدی (توسط IV) یا دادن محصولات گیاهی حاوی گون به صورت خوراکی یا IV همراه با شیمی درمانی یا پرتودرمانی مبتنی بر پلاتین می تواند خطر مرگ را در اشخاص مبتلا به سرطان ریه سلول غیر کوچک پیشرفته کاهش دهد.
- میوکاردیت (تورم قلب): چندین مطالعه اولیه، از گون برای درمان عفونت های ویروسی قلب استفاده کرده اند، ولی نتایج آن ها مشخص نیست. بهترین شواهد نشان می دهد که مصرف داروهای گون به همراه داروهای معمولی، می تواند ضربان های غیر طبیعی قلب، مربوط به عفونت قلبی را کاهش دهد. با این حال، به نظر می رسد مصرف گون، فقط بعضی از علائم خونی آسیب قلبی را بهبود می بخشد.
- سندرم نفروتیک (گروهی از علائم نشانگر آسیب کلیه): بیماران مبتلا به بیماری کلیوی بیشتر در معرض خطر عفونت می باشند. استفاده از گون به صورت خوراکی موجب کاهش عفونت در کودکان مبتلا به بیماری کلیوی خاصی به اسم سندرم نفروتیک می شود.
- خستگی بعد از سکته: مصرف گون به مدت 4 هفته امکان دارد موجب بهبود خستگی در افرادی شود که اخیراً سکته کرده اند.
- نارسایی کلیه: اشخاصی که تحت عمل جراحی قلب قرار می گیرند پس از جراحی احتمال نارسایی کلیوی به طور ناگهانی در آن ها افزایش پیدا می کند. به نظر می رسد استفاده از گون به صورت داخل وریدی (توسط IV) قبل، حین و بعد از جراحی قلب موجب کاهش نارسایی کلیه پس از جراحی قلب شود.
- لوپوس اریتماتوی سیستمیک یا SLE (یک بیماری خود ایمنی که باعث تورم گسترده می شود): استفاده از گون به صورت داخل وریدی (توسط IV) به مدت 12 روز در هر ماه به مدت 3 ماه با داروهای معمولی می تواند علائم این بیماری را بهبود بخشد و عفونت را در اشخاص مبتلا به لوپوس کاهش دهد.
- تترالوژی فالوت (نوعی بیماری قلبی که با چهار نقص قلب مشخص شده است): به نظر می رسد استفاده گون به صورت وریدی (توسط IV) همراه با درمان متداول به مدت 7 روز پس از جراحی برای درمان بیماری قلبی به اسم تترالوژی فالوت عملکرد قلب را بهبود می بخشد و زمان بهبودی را در مقایسه با درمان معمول کاهش می دهد.
معرفی عوارض جانبی و ایمنی
- مصرف خوراکی: مصرف گون برای بیشتر بزرگسالات تقریبا بی خطر می باشد. مقادیر حداکثر 60 گرم در روز تا 4 ماه با خیال آسوده استفاده شده است. گون امکان دارد موجب بثورات پوستی، خارش پوست، آبریزش بینی یا ناراحتی معده شود. با این حال، این وقایع کمتر اتفاق می افتند.
- مصرف وریدی: گون برای بیشتر بزرگسالان زمان تزریق داخل وریدی (توسط IV) تحت نظارت پزشک متخصص، تقریبا بی خطر می باشد. مقادیر 80 گرم در روز به صورت وریدی (توسط IV) تا 4 ماه با خیال آسوده مصرف شده است. گون امکان دارد موجب سرگیجه یا ضربان قلب نامنظم شود.
