زخم‌های معده نوعی از زخم های باز هستند که در پوشش داخلی معده ایجاد می شوند. زمانی که لایه محافظ معده در برابر اسیدهای آن، شکسته شده و به لایه داخلی معده آسیب می رساند، زخم معده ایجاد خواهد شد. اما سوال مهم اینجا این است که آیا زنجبیل برای معده مضر است؟ یا می توان از خواص زنجبیل برای معده بهره برده و به کمک آن زخم معده را درمان نمود. با دانستن این که اندازه مصرف زنجبیل برای کسانی که زخم معده دارند چقدر است و چطور باید مصرف شود، می توان از این ماده گیاهی و درمانگر، برای بهبود و تسکین زخم معده کمک گرفت. در این مطلب با ما همراه باشید تا ببینیم خواص زنجبیل برای سیستم گوارشی و به ویژه معده چیست و چه مواد گیاهی دیگری در طب سنتی درمان زخم معده جای دارند؟
خواص زنجبیل برای معده
برخی از انواع زخم های معده در عرض چند ماه به خودیه خود بهبود می‌یابند. اما برخی دیگر ممکن است به کمک درمان های گیاهی بهبود یافته و شرایط بهتری داشته باشند تا به طور کلی ریشه کن گردند. ببینیم خواص زنجبیل برای معده چیست و چطور بر زخم معده اثر می گذارد.
زنجبیل ادویه ای است که از ریشه Zingiber Officinale گرفته شده و برای درمان بیماری های دستگاه گوارش، حالت تهوع، سوء هاضمه و به طور کلی مشکلات معده استفاده می‌شود. عوارض جانبی شایع آن ممکن است شامل سوزش معده، اسهال و ناراحتی معده باشد.
یکی از مزایای معروف زنجبیل توانایی آن در بهبود مشکلات شکمی و معده است. از سوء هاضمه گرفته تا نفخ و زخم معده (در صورت استفاده صحیح) و ... . ترکیبات فعال زنجبیل برای درمان تمام این بیماری‌ها مفید است. همین طور این گیاه به درمان بیماری‌هایی چون سرماخوردگی، سرفه و آنفولانزا کمک می‌کند. اما تمام این موارد به میزان مصرف و شکل مصرف شما از زنجبیل بستگی دارد.
تصویر: خواص زنجبیل برای معده چیست و چطور می توان به وسیله آن دردهای معده را تسکین داد؟
از اصلی‌ترین خواص زنجبیل برای معده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. بهبود هضم
اگر یک غذای سنگین و عجیب و غریب در یک رستوران شیک امتحان کرده‌اید، احتمالا باید انتظار ناراحتی معده را در پس آن داشته باشید. مشکلی نیست! شما می‌توانید با استفاده از زنجبیل به دستگاه گوارش خود کمک کرده و ناراحتی شکمی را کاهش دهید. زنجبیل از روده محفاظت کرده و حرکات گوارشی را تسریع می کند. همین طور نفخ شکم را کاهش خواهد داد.
2. تنظیم اسیدیته معده
دکتر آشوتوش گوتام، مدیر عملیات و هماهنگی بالینی Baidyanath می‌گوید: "زنجبیل یک ماده قوی برای هضم بوده و باعث تنظیم اسیدیته معده می‌شود. این ریشه، یبوست را درمان کرده و با کاهش اسیدیته معده از لایه داخلی آن در برابر این ماده دفاع کرده و ریسک زخم معده را کاهش می‌دهد." همین طور کارشناسان ادعا می‌کنند که زنجبیل می‌تواند بالا رفتن اسید معده به سمت مری را کاهش دهد. برای بهره برداری بهینه از زنجبیل در این مورد، بهتر است یک قاشق غذاخوری زنجبیل را به همراه آبلیمو و دو قاشق غذاخوری عسل در یک لیوان آب گرم ریخته و هم بزنید. با نوشیدن این معجون کمک زیادی به سیستم گوارش خود خواهید کرد.
3. درمان بی‌اشتهایی
میلیون‌ها نفر در سراسر جهان با بی اشتهایی روبرو هستند. برخی بیماری‌های جسمی و روانی و به ویژه استرس‌های روانی، باعث از دست دادن اشتها می‌شود. به چنین چیزی آگنی (آتش سوزی هضم) گفته می‌شود که یکی از بهترین گیاهان برای غلبه بر آن، زنجبیل است. به گفته دکتر آشوتوش گوتام، جویدم قداری زنجبیل با لیمو و سنگ نمک، به بهبود و بازیابی اشتهای از دست رفته کمک می‌کند.
4. درمان گازهای معده
با توجه به چیزی که در کتاب "Complete Book Of Home Remedies" نوشته دکتر ونزانت لاد نوشته شده است، مشکلات گاز معده می‌تواند توسط این گیاه شگفت انگیز به خوبی مدیریت شود. در طی هضم، سیستم گوارش گازهای زائد تولید می‌کند که می‌توانند موجب دل پیچه و دل درد شوند و این گازها به وسیله زنجبیل به شدت کاهش خواهند یافت.
برای بهره‌مند شدن از زنجبیل در درمان گازهای معده و نفخ شکم، دکتر ونزانت لاد پیشنهاد می‌کند مقداری ریشه تازه زنجبیل رنده شده (به اندازه یک قاشق چایخوری)، در آب گرم حل کرده و بلافاصله پس از صرف غذا، میل نمایید.
5. درمان نفخ شکم
نفخ شکم و تورم آن یکی از مشکلات شایع معده است و به ویژه پس از صرف غذا، بسیار رخ می‌دهد. دلایل عمده نفخ شکم را باید پرخوری، عدم تحمل یک ماده غذایی خاص (به ویژه از میان لبنیات)، یبوست، تغییر محیط و غیره دانست. زنجبیل باعث تحریک مایعات گوارشی مانند صفرا، بزاق و ترکیبات دیگری می‌شود که همگی به هضم غذا کمک خواهند کرد. بنابراین برای بهبود هاضمه گزینه ای عالی به شمار می‌رود و می‌توان به وسیله آن نفخ شکم را درمان کرد. یک قاشق چایخوری آب و زنجبیل در صبح، به مهار نفخ کمک می‌کند و دستگاه هضم را بهبود می‌بخشد. به علاوه این ترکیب به کنترل سطح قند خون نیز کمک خواهد کرد.
تصویر: به کمک زنجبیل می توان دردهای معده را آرام کرده و نفخ شکم را درمان نمود.
آیا زنجبیل برای معده مضر است؟
برخی می‌پرسند که آیا زنجبیل برای معده مضر است؟ یا خیر. در پاسخ به این پرسش باید گفت که نه تنها زنجبیل برای معده مضر نیست، بلکه خواص بسیاری از جمله بهبود گوارش، بهبود هضم، رفع نفخ معده و گازهای آن و ... را دارد. تنها در صورتی که در مصرف زنجبیل زیاده روی کنید، ممکن است کمی سوزش معده را بابت آن تجربه نمایید که البته این مورد نیز بسیار کم گزارش شده است و در اغلب موارد تحقیقات حاکی از آن است که مصرف زنجیبل، هیچ گونه عارضه‌ای برای معده به همراه ندارد. به علاوه مصرف زنجبیل برای افرادی که به زخم معده دچار هستند، باید با احتیاط صورت بگیرد و ترجیحا از مصرف زنجبیل به صورت ناشتا خودداری کنند.
اندازه مصرف زنجبیل برای کسانی که زخم معده دارند چقدر است؟
اندازه مصرف زنجبیل برای کسانی که زخم معده دارد چقدر است؟ در پاسخ به این پرسش عدد 6 را به یاد داشته باشید. برای آن که مصرف زنجبیل باعث شدت گرفتن علائم زخم معده شما نشود، لازم است که حتما روزانه کمتر از 6 گرم از پودر زنجبیل استفاده کرده و این مقدار را زیادتر نکنید. (البته این توصیه برای شرایطی است که می‌خواهید زنجبیل را با معده خالی میل نمایید، در صورتی که این ماده گیاهی را به عنوان ادویه به غذای خود اضافه کرده باشید، اوضاع به مراتب ساده‌تر خواهد بود.)
تصویر: افرادی که زخم معده دارند، باید زنجبیل را با احتیاط و در میزان محدود استفاده کنند.
غذاهای مفید برای زخم معده در طب سنتی
غذاهای مفید برای زخم معده در طب سنتی با فراوانی قابل توجهی همراه هستند و شما می‌توانید از مواد غذایی و خوراکی مختلفی برای درمان زخم معده خود کمک بگیرید. زخم معده در واقع زخم باز داخل مخاط معده است و در ارتباط قرار گرفتن آن با اسید معده، می‌تواند بسیار دردناک باشد. شایع‌ترین علت ایجاد زخم معده، باکتری هلیکوباکتر پیلوری یا H.Pylori است. همین طور زخم معده ممکن است به دلیل استفاده بیش از اندازه مسکن‌ها و داروهایی چون آسپرین و سایر داروهای ضدالتهاب استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن ایجاد شود. زخم معده با آنتی بیوتیک و داروهایی برای کاهش و مسدود ساختن اسید معده درمان خواهد شد.
علاوه بر این، از جمله غذاهای مفید برای زخم معده در طب سنتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. فلاونوئیدها
منبع معتبر نشان می‌دهد که فلاونوئیدها که به عنوان بیوفلاونوئیدها نیز شناخته می‌شوند، می‌توانند یک درمان اضافی موثر برای زخم معده باشند.
فلاونوئیدها ترکیباتی هستند که به طور طبیعی در بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات وجود دارند. غذاها و نوشیدنی‌های غنی از فلاونوئیدها عبارتند از:
· دانه‌های سویا
· حبوبات
· انگور قرمز
· کلم پیچ
· کلم بروکلی
· سیب
· توت
· چای ، به خصوص چای سبز
این غذاها همچنین ممکن است به بدن در مبارزه با باکتری های H.pylori کمک کنند.
فلاونوئیدها به عنوان "منبع محافظت کننده گاستروپروتک" شناخته می‌شوند، این بدان معناست که آن‌ها از پوشش معده دفاع می‌کنند و می توانند باعث بهبودی زخم شوند. هیچ عارضه جانبی در مصرف فلاونوئیدها به میزان یافت شده در یک رژیم غذایی معمولی وجود ندارد، اما مقادیر بالاتر فلاونوئیدها ممکن است در لخته شدن خون تداخل ایجاد کنند.
شما می‌توانید فلاونوئیدها را در رژیم خود دریافت کنید یا آن‌ها را به عنوان مکمل مصرف کنید.
2. شیرین بیان دگلیسیریزی شده
شیرین بیان دگلیسیریزیزه فقط شیرین بیان ساده قدیمی با عطر و طعم شیرین استخراج شده است. یک منبع معتبر نشان داد که شیرین بیان دگلیسیریزین ممکن است با مهار رشد هلیکوباکترپیلوری به بهبود زخم کمک کند.
3. پروبیوتیک ها
پروبیوتیک ها باکتری های زنده و مخمر هستند که میکروارگانیسم‌های سالم و مهمی را برای دستگاه گوارش شما فراهم می‌کنند. آن‌ها در بسیاری از غذاهای رایج، به ویژه غذاهای تخمیر شده وجود دارند. این شامل:
· آب دوغ
· ماست
· میسو
· کیمچی
· کفیر
می‌شود.
شما همچنین می‌توانید پروبیوتیک‌ها را به صورت مکمل مصرف کنید. مطالعات نشان داده است كه پروبيوتيک ها ممكن است در از بين بردن هليكوباكترپيلوری و افزايش سرعت بهبودی برای افراد مبتلا به زخم معده موثر باشد.
4. عسل
بسته به گیاهی که از آن گرفته شده است، عسل می تواند حداکثر 200 عنصر داشته باشد، از جمله پلی فنول و سایر آنتی اکسیدان‌ها. عسل یک ضد باکتری قدرتمند است و نشان داده شده است که مانع رشد هلیکوباکتر پیلوری می‌شود.
5. سیر
نشان داده شده است که عصاره سیر مانع رشد هلیکوباکتر پیلوری در محیط آزمایشگاهی می‌شود. اگر طعم و مزه سیر را دوست ندارید، می‌توانید عصاره سیر را به صورت مکمل مصرف کنید.
سیر به عنوان رقیق کننده خون عمل می‌کند، بنابراین اگر از وارفارین (کومادین) یا سایر داروهای رقیق کننده خون یا آسپرین استفاده می کنید قبل از مصرف از پزشک خود سوال کنید.
6. زغال اخته
زغال اخته منبعی عالی برای مبارزه با باکتری‌های معده و روده محسوب شده و یک ماده خوراکی عالی برای جلوگیری و مبارزه با عفونت‌ها است. شما می‌توانید آب زغال اخته را نوشیده یا آن را به صورت تازه و در مکمل‌های آن مصرف کنید.
هیچ منعی در مصرف زغال اخته وجود ندارد و تنها باید مراقبت کنید که باعث ناراحتی معده یا روده شما نشود.
7. مشک
مشک شیره درختی است که در مدیترانه رشد می‌کند. مطالعات مربوط به اثربخشی ماستیک در عفونت H.pylori متفاوت است ، اما حداقل یک مطالعه کوچک منبع معتبر نشان می دهد که جویدن آدامس ماستیک می تواند به مبارزه با H.pylori کمک کند.
8. میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل
رژیم غذایی حاوی میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل نه تنها برای سلامت کلی شما مفید است، بلکه به بهبود وضعیت زخم معده نیز کمک زیادی خواهد کرد.
غذاهای حاوی آنتی اکسیدان پلی فنول ممکن است از شما در برابر زخم معده محافظت کرده و به بهبود زخم کمک کند. غذاها و ادویه های غنی از پلی فنول شامل:
· رزماری خشک شده
· بذر کتان
· پونه کوهی
· شکلات تلخ
· زغال اخته، تمشک، توت فرنگی، توت سیاه
· زیتون‌های سیاه
برای کاهش درد زخم معده و نیز رفلاکس معده، غذاهای زیر را محدود سازید:
· قهوه و سایر نوشیدنی های کافئین دار
· نوشیدنی‌های گازدار
· شکلات
· فلفل قرمز و فلفل تند
· غذاهای فراوری شده
· غذاهایی با مقدار زیاد نمک
· غذاهای سرخ شده
· غذاهای اسیدی مانند مرکبات و گوجه فرنگی
هر غذایی برای هر فرد یکسان عمل نمی‌کند، بنابراین پیگیری این که به نظر می‌رسد کدام یک از مواد غذایی علائم زخم معده شما را بدتر می‌کنند می تواند مفید باشد.
اگر چه معمولا روال درمان زخم معده طولانی می شود، اما اطمینان داشته باشید که با پیگیری درمان‌ها، به موفقیت رسیده و درمان کاملا حاصل می‌شود.
هشیار باشید
زخم معده در درد شکم خلاصه نمی‌شود و عوارض دیگری نیز خواهد داشت. در صورت عدم درما ، می تواند دردهای شکمی در معده ایجاد کنند که نیاز به جراحی پیدا خواهد کرد. در موارد نادر، زخم ها ممکن است مشکلات بزرگتری مانند سرطان را به دنبال داشته باشند.
تصویر: مواد غذایی مختلفی در درمان زخم معده موثر هستند که باید در یک بررسی دریابید کدام یک از آن ها برای تسکین و درمان زخم معده شما، بهتر عمل می کند.
علائم و نشانه‌های زخم معده چیست؟
سوزش یا درد در ناحیه شکم از علائم رایج زخم معده است. معمولا بعضی از انواع زخم‌های معده دردناک نیستند و تا شروع خونریزی، علامت خاصی از خود نشان نمی‌دهند. زخم معده می‌تواند از گردن شکم تا وسط آن و یا تا پایین ادامه پیدا کند.
ممکن است شما شب‌ها درد بیشتری احساس کرده یا تنها چند دقیقه یا چند ساعت پس از غذا خوردن آن را تشخیص دهید.
همین طور استفراغ (قرمز روشن یا قهوه ای تیره) و دفع مدفوع تیره و چسبناک، می‌توانند علائمی از زخم معده باشند. به طور کلی هر درد ناگهانی در معده که تیز بوده و به شکلی تیر بکشد، سوء هاضمه، دل درد، کاهش وزن ناگهانی، کاهش اشتها و احساس بیماری و بادگلوی زیاد پس از غذاهای چرب، نشانه‌های زخم معده به حساب می‌آیند.
عوارض زخم معده کدامند؟
در صورتی که زخم معده به موقع درمان نشود، عوارضی از جمله خونریزی در منطقه زخم، سوراخ شدن معده، انسداد معده (زمانی که حرکت غذا در دستگاه گوارش به وسیله زخم مسدود شود) و ... خواهد داشت.
برخی از زخم‌های معده به خودی خود بهبود می‌یابند و برای بهبود برخی دیگر نیاز به مداخله پزشک خواهد بود.
کلام آخر
زنجبیل در درمان مشکلات معده بسیار مفید است و همین طور به کاهش مشکلات ناشی از حالت تهوع نیز کمک می کند. شما می‌توانید از زنجبیل تازه استفاده کرده یا پودر و عصاره آن را تهیه کنید. چای زنجبیلی نیز محبوبیت زیادی دارد. به هر ترتیب سلامت و اصالت زنجبیل و قرار داشتن در بازه تاریخ مصرف، اهمیت زیادی دارد. در دیجی عطار به عنوان اولین و کامل‌ترین فروشگاه آنلاین عطاری در کشور، می‌توانید انواع محصولات و فرآورده‍‌های طبی و گیاهی از جمله زنجبیل را خریداری کنید.
