گیاه اکالیپتوس از درختان بومی استرالیا محسوب می شود که رشد بسیار سریعی دارد. اندازه اکالیپتوس با توجه به گونه‌های مختلفی که دارد،متفاوت است. کینا، درخت تب نوبه و سرویل از نام‌های دیگر اکالیپتوس است. اکالیپتوس نیلی در بین گونه‌های متفاوت اکالیپتوس کاربردی ترین منبع برای تهیه روغن اکالیپتوس در سطح جهان می باشد. بخور اکالیپتوس برای گرفتگی بینی از مهم ترین استفاده های درمانی از این گیاه به شمار می رود.
فلاوونوئیدها و تانن ها از مواد تشکیل دهنده در برگ اکالیپتوس می باشد. درمان گرفتگی بینی با گیاهان دارویی همواره مورد تایید افراد زیادی قرار دارد. فلاونوئیدها آنتی اکسیدان‌های گیاهی و تانن‌ها نیز از ترکیبات موثر در کاهش التهابات است. از جمله خواص اکالیپتوس درمان سرماخوردگی، درمان عفونت‌های تنفسی و داشتن خاصیت آنتی بیوتیکی، ضدنفخ، تب بر، خلط آور، کاهش قند خون و... می باشد.
خواص بخور برگ اکالیپتوس
یکی از قسمت‌های مهم درمانی اکالیپتوس،برگ‌های آن است. این برگ‌ها از اسانس‌ها، تانن‌ها و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی زیادی برخوردار بوده و بر روی سلامتی انسان تأثیرات مثبت دارد. تسکین علائم تنفسی همچون سرفه و گلو درد اصلی‌ترین خواص بخور برگ اکالیپتوس است. ترکیبات خاص اسانس اکالیپتوس باعث تسکین التهاب‌ها و تهویه راه‌های تنفسی می‌شود. بهبود خلق و خو و کیفیت خواب نیز از دیگر خواص آن است.
بخور برگ اکالیپتوس همچون یک ضدعفونی‌کننده طبیعی عمل می کند و باعث می شود تا گرفتگی بینی رفع شود. مصرف بخور برگ اکالیپتوس به دلیل ویژگی هایی که دارد باعث شده تا به عنوان یک جایگزین طبیعی جهت محافظت از سیستم ایمنی بدن در مقابل میکروب‌ها و باکتری‌ها مورد استفاده قرار گیرد. برای کاهش گرفتگی بینی و باز کردن مجاری تنفسی استفاده از بخور اکالیپتوس، راهکاری طبیعی است. از دیگر خواص بخور اکالیپتوس برای گرفتگی بینی می توان به موارد ذیل اشاره داشت:
تسکین ترشحات بینی:
اکالیپتوس در کاهش ترشحات بینی موثر بوده و احساس گرفتگی و انسداد مجاری تنفسی در بینی کاهش می دهد. ترکیبات اکالیپتوس در خروج راحت‌تر ترشحات و تسهیل در تنفس موثر است.
تسکین گرفتگی بینی:
استفاده مکرر از بخور اکالیپتوس در تسکین گرفتگی بینی موثر است. ترکیبات ضد التهابی آن در بهبود وضعیت مجاری تنفسی و کاهش گرفتگی بسیار موثر عمل می کند.
استفاده مؤثر در تهویه:
بخور اکالیپتوس در تهویه راحت‌تر و بهتر مجاری تنفسی موثر است. اسانس‌های طبیعی اکالیپتوس در باز کردن مجاری‌های هوایی و تسهیل در تنفس مفید می باشند. اما با این خواص ممکن است افراد به اسانس‌های اکالیپتوس حساسیت نشان دهند. بنابراین بهتر است قبل از مصرف ابتدا تست کوچکی صورت گیرد.
بخور اکالیپتوس برای سرفه کودکان
استفاده از بخور اکالیپتوس در مواقعی که کودک سرفه های زیادی دارد مؤثر است، اما لازم است تا قبل از آن به نکاتی توجه کنید.
استفاده متناسب با سن:
ضرورت دارد که قبل از استفاده از بخور گیاه اکالیپتوس با پزشک خود مشورت نمایید و اطمینان خاطر شوید که اکالیپتوس مناسب سن کودک شما می باشد. ممکن است ترکیبات قوی آن برای کودکان زیر 2 سال مناسب نباشد.
تسکین سرفه خشک:
بخور این گیاه می‌تواند به تسکین سرفه‌های خشک کمک کند. در واقع ترکیبات ضدالتهابی اکالیپتوس در بهبود وضعیت تنفسی کودک موثر بوده و منجر به تهویه مناسب می شود.
استفاده به اندازه:
توجه داشته که میزان استفاده از این بخور برای کودکان به چه اندازه باشد. به این علت که ممکن است استفاده زیاد باعث تحریک مجاری تنفسی کودک و عوارض ناخواسته شود. بهتر است مقدار و زمان استفاده را با پزشک در میان بگذارید.
جلوگیری از تداخل دارویی:
در صورتی که کودک شما از داروهای دیگری مصرف می کند، مطمئن شوید که تداخلی با بخور اکالیپتوس ندارد.
بخور اکالیپتوس برای سرماخوردگی
بخور اکالیپتوس برای گرفتگی بینی و سرماخوردگی باعث تسکین و کاهش علائم آن می شود. خواص ضد التهابی و ضدعفونی‌کننده اکالیپتوس در کاهش علائم سرماخوردگی بسیار موثر است. گرفتگی بینی از علائم شایع سرماخوردگی می باشد که با بخور اکالیپتوس به راحتی رفع خواهد شد. التهاب حلق از دیگر مشکلات سرماخوردگی است که با استفاده از بخور اکالیپتوس درد کاهش خواهد یافت و تحریک حلق نیز کاهش می یابد. بخور اکالیپتوس با تسکین علائم سرماخوردگی باعث می شود تا استراحت بهتری داشته باشید.
طرز استفاده از بخور اکالیپتوس
برای آن که به طور کامل و ایمن از خواص بخور اکالیپتوس بهره مند شوید می بایست استفاده صحیح از آن را آموزش ببینید .در ادامه طرز استفاده صحیح به مراتب گفته شده است:
آماده‌سازی بخور:
مرحله اول مربوط به آماده سازی است. .به این صورت که چند قطره از اسانس اکالیپتوس در آب جوش یا دستگاه بخور بریزید. اغلب در یک لیتر آب تنها چند قطره از اسانس کفایت می کند. دستگاه بخور می بایست در یک محیط آرام و خنک قرار گیرد. از فضای مناسب تهویه اطمینان خاطر یابید.
تنفس عمیق :
تنفس عمیق و آرامی پیش از شروع انجام دهید تا ریه‌ها باز گردد. با تنفس عمیق و آرام بخارهای اکالیپتوس را وارد ریه‌ها کنید. در این مرحله باید تنفس نرم داشته باشید.به این صورت که تلاش کنید در طول تنفس، تنفس نرم و آرامی داشته باشید. با این کار بخارهای اکالیپتوس به طور عمیق‌تر جذب ریه‌ها می شود.
استراحت:
استراحت مرحله آخر است.پس از تنفس بخور لازم است تا به بدن و ریه‌های خود استراحت دهید. توجه داشته باشید که در مقدار استفاده از بخور حد مناسب را رعایت نمایید.
خواص ضد باکتری و ضد ویروس بخور اکالیپتوس
مطالعات صورت گرفته حاکی از آن است که در کنار خواص بخور اکالیپتوس برای گرفتگی بینی می توان از آن به عنوان یک ضد باکتری و آنتی ویروس استفاده کرد. خاصیت ضد باکتریایی اکالیپتوس باعث از بین بردن باکتری‌های ایجاد کننده پلاک و پوسیدگی دندان و پیوره لثه می شود. لذا از این گیاه در محصولات بهداشتی دهان و دندان همچون خمیر دندانها، دهان شویه‌ها و نخ دندانها استفاده می‌شود.
در طب سنتی اُکالیپتوس جهت درمان عفونت‌های قارچی و رفع زخم‌های پوستی کاربرد دارد. امروزه در تولید انواع پمادها و محصولات ضد قارچ از این گیاه استفاده می شود. بخور اکالیپتوس علاوه بر درمان سرفه و عفونت ریه، در خارج شدن مخاط از قفسه سینه هم موثر است. استنشاق بخار گرم اکالیپتوس باعث می شود تا در زمان سرفه کردن مخاط دفع شود.
اما خواص درمانی بخور اکالیپتوس در اینجا خلاصه نمی شود.درمان زخم و پیشگیری از عفونت از دیگر خواص درمانی این گیاه است. برای درمان زخم و التهاب پوست از روغن اکالیپتوس رقیق شده با آب استفاده می‌شود. اگر دچار سوختگی جزئی و یا جراحات پوستی شدید کافیست چند قطره روغن اکالیپتوس را با یک یا دو قاشق آب ترکیب کرده و روی ناحیه آسیب دیده بزنید.
سخن پایانی
اکالیپتوس که به آن بید بویه نیز می گویند از درختان بومی استرالیا به شمار می رود. بومیان استرالیا از آن برای سلامتی خود استفاده می‌کرده‌اند. امروزه نیز از این گیاه دارویی در سطح جهان استفاده می شود. بخور اکالیپتوس برای گرفتگی بینی از کاربردی ترین استفاده آن می باشد. شما می توانید این گیاه را از مراکز مختلفی تهیه نمایید. عطاری دیجی عطار از مراکز معتبر بوده که انواع گیاهان دارویی اعم از اکالیپتوس، آویشن، گل گاوزبان و... را در بسته بندی مناسب و با کیفیت بالایی ارائه می کند.
