از سنت و آداب و رسوم شهرهای مختلف برای شب چله که بگذریم، هندوانه پای ثابت همه سفرههای یلدایی است. آیا میدانید هندوانه شب چله چه حکمتی دارد و چرا در اولین شب زمستان هندوانه میخوریم؟ در این مقاله قصد داریم در مورد هندوانه شب یلدا و فواید خوردن آن صحبت کنیم. تا پایان با ما همراه باشید.
شب یلدا
آیین سنتی شب چله، جشن بزرگی است که در تمام شهرها و روستاهای سرزمین کهن ایران در میان تمام اقشار و خانوادهها برگزار میشود. یلدا یک دورهمی خانوادگی است که همانند عید نوروز و چهارشنبه سوری از دیرباز در میان ایرانیان جایگاه ویژهای داشته است. شب چله از غروب آخرین روز پاییز آغاز شده و تا طلوع آفتاب اولین روز زمستان ادامه دارد.
در این شب طولانی خویشاوندان در خانه بزرگ خانواده جمع شده با گفتگو، تجدید خاطرات شیرین گذشته، گوش دادن به تجربیات و نصایح بزرگترها، خوردن میوه، آجیل و تنقلات و گرفتن فال حافظ به صبح میرسانند.
هندوانه در شب یلدا
در میان همه خوراکیهای جذابی که برای شب یلدا تدارک دیده میشود هندوانه جایگاه خاصی دارد و محال است فراموش شود. هندوانه را به اشکال مختلف و زیبا تزئین کرده و در سفره یلدایی میگذارند. اما چرا هندوانه؟
خوردن هندوانه در شب چله دلایل مختلفی دارد. شاید اولین دلیل این باشد که هندوانه یادآور حرارت و گرمای تابستان است و حضور آن در شب چله میتواند امیدبخش دلها برای گذر از فصل سرما باشد.
علاوه براین گفته میشود خوردن مقداری هندوانه در شب یلدا و آغاز سرمای زمستان بدن را در برابر بیماریهای این فصل مقاوم میکند. وجود مقادیر زیادی آنتی اکسیدان طبیعی و ویتامینهای A، B و C در هندوانه به این باور کهن اعتبار میبخشد.
ارزش غذایی و خواص هندوانه شب چله
بخش بسیار زیادی از هندوانه یعنی حدود 90 درصد آن را آب تشکیل داده است. لذا مصرف این میوه برای رفع عطش مفید است. همچنین هندوانه برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه و مثانه و کمک به دفع آن توصیه میشود. هندوانه سرشار از مواد مغذی، ویتامینها، مواد معدنی و ترکیبات ارگانیک است. این میوه منبعی غنی از ویتامین C، کلسیم ،منیزیم، پتاسیم، فیبر و پروتئین به حساب میآید. علاوه بر این هندوانه به دلیل داشتن ترکیبات آنتی اکسیدانی مانند بتاکارون و لیکوپن میتواند از بروز انواع سرطان جلوگیری نماید. این میوه خوشمزه کالری و قند کمی دارد و مواد زائد و سمی را از بدن دفع میکند. از بروز آسیبهای پوستی ناشی از قرار گرفتن در معرض آفتاب جلوگیری کرده و باعث شادابی و طراوت پوست میشود.
آیا خوردن هندوانه در شب چله مضر است؟
در کنار خواص فراوانی که برای هندوانه گفته شد، بهتر است بدانید طبع این میوه سرد است. اگرچه خوردن هندوانه در شب یلدا از رسوم دیرینه در اغلب فرهنگها است اما زیاده روی در مصرف آن در فصل سرما باعث افزایش سردی بدن و مشکلات گوارشی میشود. اگر برای شب یلدا هندوانه تهیه میکنید بهتر از در خوردن آن اعتدال را رعایت کرده و از پرخوری بپرهیزید.
خوراکیهای مناسب شب یلدا
آداب و رسوم مناطق مختلف برای چیدن سفره شب یلدا و خوردنیهای این شب متفاوت است. اما نکته مشترک تمامی فرهنگها در مورد خوراکیهای شب یلدا که بسیار جالب و قابل توجه است اینکه تنقلات مضر مانند چیپس، پفک، پاستیل و انواع شکلاتهای حاوی رنگهای مصنوعی در این شب جایی ندارد. به عبارت دیگر اغلب خوراکیهای که به صورت سنتی برای این شب تدارک دیده میشود سالم، مقوی و مفید برای بدن هستند. ازجمله:
میوهها
خانوادهها بر حسب سلیقه و ذائقه خود ممکن است انواع مختلف میوههای فصل را برای پذیرایی از مهمانهای خود در این شب تهیه نمایند. البته که بازار هندوانه شب یلدا و انار حسابی گرم است. رنگ قرمز هندوانه یادآور گرما و حرارت تابستان بوده و این میوه نمادی از خورشید است. همچنین پیشینیان باور داشتند که دانههای فراوان انار مایه برکت و باروری است و رنگ سرخ آن نماد شادی و خورشید است. البته کدو حلوایی و خوراکیها و غذاهایی که با آن تهیه میشود نیز در برخی شهرها در شب یلدا مرسوم است.
آجیل و خشکبار
یکی دیگر از تنقلات رایج شب یلدا انواع آجیل و خشکبار است. مغزها و دانههایی مانند تخمه، بادام، گردو، فندق و پسته، میوههای خشک مانند انجیر، برگه هلو و زردآلو، کشمش و مویز، سنجد، شاهدانه، گندم برشته، برنجک و نخود برشته از جمله خوراکیهای سالم برای شب یلدا به حساب میآیند.
شیرینیها
جمع صمیمی دوستان و اقوام در جشن شب یلدا بدون شیرینی کامل نمیشود. در گذشته به جای شیرینیهای چرب و کیکهای خامهای در شب یلدا انواع نقل، گز، پشمک و باسلوق را سرو میکردند که بسیار مورد علاقه بچهها بود.
دمنوشها
در این شب خاطره انگیز و به یاد ماندی مهمانان خود را به یک دمنوشهای گیاهی مفید و خوش عطر و طعم دعوت کنید. این پیشنهاد نظر همه را جلب میکند. چراکه هیچ خوردنی بیشتر از یک دمنوش گرم و طبیعی در یک شب سرد و زمستانی به شما انرژی و نشاط نمیبخشد. شما میتوانید با انواع دمنوشهای با طبع گرم مانند دمنوش دارچین، به لیمو، گل محمدی، گل گاوزبان و چای ترش از مهمانهای خود پذیرایی کنید.
شب یلدا و فال حافظ
به قول جناب سعدی «از هر چه میرود سخن دوست خوشتر است». هر چقدر هم که هندوانه شب چله شیرین باشد و انارش سرخ، شب یلدا بدون فال حافظ ناقص میماند. یکی از جذابترین آیینهای جشن یلدا حافظ خوانی و گرفتن فال حافظ است.
در این شب یکی از بزرگان خانواده یا کسی که شعرخوانی بلد است و به اصطلاح خوب فال میگیرد دیوان حضرت حافظ را در دست گرفته و برای سایرین که هریک نیتی در دل دارند فال میگیرد. او صفحهای از کتاب حافظ را باز کرده و با صدای بلند شروع به خواندن میکند. غزل حافظ اگرچه به طور تصادفی انتخاب شده اما بیربط به نیت صاحب فال نیست.
پک ویژه شب یلدا
اگر میخواهید یک پذیرایی خاص و به یاد ماندنی از مهمانان خود داشته باشید یا قصد دارید کادویی ارزنده به مناسب شب یلدا به عزیزانتان هدیه کنید، دیجی عطار برای شما پیشنهاد ویژهای دارد. بسته پیشنهادی ما یک پک کامل و زیبا است. پک شب یلدا دیجی عطار برای شما عزیزان شامل موارد زیر است:
- یک شیشه بزرگ دمنوش شامل گل گاو زبان، چای ترش، اسلایس لیمو عمانی، غنچه گل محمدی و به لیمو
- یک شیشه کوچک انجیر خشک درجه یک
- یک بسته نبات شاخهای اعلا
- یک فال حافظ
- تزئینات شامل دارچین سیگاری و ساک دستی
شما مخاطبان گرامی میتوانید این پک فوق العاده را با قیمت بسیار مناسب از فروشگاه اینترنتی دیجی عطار تهیه نمایید.
برای مشاهده سایر پک های کادویی و کاربردی اینجا کلیک کنید.
یک پیشنهاد جذاب
همانطور که گفته شد یکی از خوراکیهای سنتی برای شب چله میوه خشک است. امروزه میوه خشک به شکلهای جذابتری نیز تهیه میشود. یعنی میوه خشک حبهای که همان میوه خشک شده به شکل حبه قند است. شما میتوانید انواع میوه خشک و حب میوه مانند عناب و حب عناب، انجیر خشک و حب انجیر خشک، سنجد و حب سنجد را از عطاری آنلاین دیجی عطار تهیه نمایید. ما بهترین و سالمترین خوراکیها برای شما فراهم کردهایم تا در کنار عزیزانتان یک شب یلدا به یاد ماندنی و خاطره انگیز را تجربه کنید.