استویا از محصولات محبوب و پر خاصیت است که این روزها مورد توجه افراد زیادی قرار گرفته است. اما لازم است بدانید که استویا عوارض جانبی را در کنار مزایا خود به همراه دارد. در واقع هر مادهای اگر درست مصرف نشود قطعاً عوارض جانبی به دنبال خواهد داشت. عوارضی که در مقالات روز ژورنالهای معتبر و گزارشات معتبر صورت گرفته است به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
واکنشهای آلرژیک
واکنشهای ناشی از سو مصرف استویا
میزان مجاز مصرف استویا برای هر فرد بالغ مقدار ۴ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در هر روز است. برای مثال اگر شما یک فرد بالغ ۶۰ کیلویی باشید هر روز میتوانید حداکثر ۲۴۰ میلی گرم از این شیرینکننده مصرف کنید. فرقی نمیکند از کدام فرآورده آن استفاده میکنید.
نکته حائز اهمیتی در این موضوع وجود دارد. هیچکدام از تحقیقات FDA روی گیاه استویا انجام نشده است. چون در سالهای گذشته افرادی بودند که با مصرف گیاه استویا دچار مسمویت شده بودند.
گیاه استویا وکاهش فشار خون
تحقیقات زیادی در رابطه با اینکه استویا عوارض جانبی دارد انجام شده که نتیجه آن تأثیر استویا روی کاهش فشار خون بوده است. در این تحقیقات نشان داده شد افرادی که دچار فشار خون بسیار پایین هستند و به صورت مداوم از استویا استفاده میکنند دچار کاهش ناگهانی فشار خون شده بودند.
کاهش ناگهانی فشار در این افراد ممکن است موجب سرگیجه شود. بنابراین اگر شما فشار طبیعی خونتان پایینتر از حد نرمال است برای تعیین میزان مصرف این ماده در رژیم هر روزتان با یک متخصص تغذیه مشورت کنید. در سالهای اخیر شیرینکننده استویا نیز به بازار آمده است که شما میتوانید از این شیرینکنندهها در کنار نوشیدنیهای گرم و یا پخت کیک و شیرینی استفاده کنید.
مواد تشکیل دهنده استویا
استویا جایگزین مناسبی برای شکر است. این ماده از دل طبیعت به دست میآید که در واقع محصول فرآوری شدهی گیاهی به نام شیرین برگ است. تحقیقات صورت گرفته در رابطه با اینکه استویا عوارض جانبی دارد یا خیر حاکی از آن دارد که مصرف بیش ار حد مجاز آن میتواند باعث عوارضی برای فرد شود.
این گیاه از گذشته تا کنون همواره برای مصارف دارویی و پزشکی کاربرد داشته است. عوارض جانبی و فواید استویا را حجم گلیکوزید آن مشخص میکند. گلیکوزیدها قندهای موجود در گیاهان هستند که پس از مصرف در فرآیند هضم تجزیه شده و تبدیل به قند میشوند. هدف از مصرف استویا به جای قند و شکر کم کردن آسیبی ناشی از مصرف قند و شکر است. همچنین استویا به دلیل داشتن کالری صفر به کنترل وزن و جلوگیری از چاقی هم کمک بسزایی میکند.
عوارض استفاده از گیاه شیرین برگ برای علائم آلرژیک
احتمال بروز علائم آلرژیک در اثر مصرف صحیح این ماده بسیار کم است. تحقیقات گستردهای در سال ۲۰۱۵ توسط FDA انجام شد و میزان آلرژیک بودن، این ماده را در ناحیه بسیار امن طبقهبندی کرد.
باید بدانید که چنانچه به مصرف گلهای وحشی همچون ختمی، داوودی و نسترن آلرژی دارید، بهتر است با احتیاط بیشتری از استویا استفاده کنید. علائم واکنش آلرژیک در اثر مصرف استویا شامل موارد زیر میباشد:
• تنگی نفس
• ضعف بیدلیل
• کهیر
• تهوع
• سرگیجه
درصورت مشاهده علائم بالا به پزشک مراجعه نمایید.
تداخلات دارویی استویا
همانطور که گفته شد خواص بارز استویا شامل: دیورتیک بودن، اتساع در عروق خونی، کاهنده قند خون، کاهنده فشار خون است. بنابر این در کنار این خواص استویا عوارض جانبی را در کنار تداخل دارویی دارد که میتوان چنین گفت:
• داروهای دیابت
• داروهای فشارخون
• داروهای کبد
• داروهای بیماریهای قلب
در صورت اینکه داروهای فوق را مصرف میکنید، برای مصرف استویا و تعیین دوز مناسب خودتان با پزشک معتمد خود مشورت کنید. اگر داروی خاصی مصرف نمیکنید، ولی بصورت نرمال فشار خونتان و میزان قند خونتان کم است، بعد از هر بار مصرف استویا و یا سایر مشتقات آن مانند پودر استویا میزان قند و فشار خونتان را اندازه بگیرید.
مزیت استویا چیست؟
اگر چه مصرف استویا عوارض جانبی دارد اما مزیتهای فراوانی نیز به همراه خود دارد که باعث استفاده آن در دارو و مواد غذایی شده است. استویا یک شیرینکننده غیر مغذی است! اما غیر مغذی نه به این معنا که هیچ خاصیتی ندارد؛ بلکه بدین معنا میباشد که کالری آن صفر است و برای افرادی که در رژیم غذایی هستند و یا حتی دیابت دارند و از خوردن چای تلخ خسته شدهاند بسیار مناسب است.
تحقیقات صورت گرفته بر روی این گیاه حاکی از آن دارد که میزان قابل توجهی از سطح انسولین و گلوکز را در خون کاهش میدهد. نکته قابل توجه این است که پس از خوردن استویا، با وجود دریافت کالری بسیار پایین، سیر میشوید و دیگر احساس گرسنگی نمیکنید. این عامل به افرادی که در رژیم غذایی برای کم کردن وزنشان هستند بسیار کمک میکند.
چنانچه علاقهمند به پخت کیک و درست کردن دسرهای شیرین در منزل هستید، به جای شکر سفید که خیلی مضر هستند، از پودر شیرینکننده استویا ۳۰۰ گرمی استفاده کنید. این پودر شیرینی شکر را کاور میکند و سبب بافت خوبی در کیک شما نیز میشود. طعم شیرینکنندههای استویا از شکر بیشتر است.
مضرات مصرف بیش از حد استویا
مصرف بیش از اندازه استویا عوارض زیر را نیز به همراه خواهد داشت:
• بروز برخی علائم گوارشی
• آسیب به کلیه
• افت شدید قند خون
• بروز ناراحتیهای معده
اما همانطور که گفته شد اگر این ماده به اندازه در طول روز مصرف شود، هیچ گونه عوارض نخواهد داشت.
مقایسه استویا با سایر شیرینکنندهها
در بازار شیرینکنندههای بسیاری وجود دارد. این محصولات به دو نوع شیرینکننده طبیعی و مصنوعی دستهبندی میشوند. شکر سفید که از ساکارز تهیه شده شیرینکننده مصنوعی محسوب میشود. آسپارتام، ساخارین، سوکرالوز به عنوان دیگر شیرینکنندههای مصنوعی محسوب میشوند. شیرینکنندههای مصنوعی، دارای قند و کالری بسیار بالایی هستند. مصرف آنها به مرور زمان، سبب بروز بیماریهایی مثل افزایش وزن و فشارخون و سایر بیماریهای از این قبیل است.
در مقابل شیرینکنندههای مصنوعی، نوع طبیعی آنها وجود دارد. شیرینکنندههای طبیعی، مانند خرما، عسل طبیعی، شیرههای انگور و خرما میباشد. علاوه بر اینها همانطور که گفته شد، استویا نیز نوعی شیرینکننده طبیعی محسوب میشود. قند پایین محصولات مزیت شیرینکنندههای طبیعی در مقابل شیرینکنندههای مصنوعی میباشد که سبب افزایش قند خون نمیشود. همچنین کم کالری بودن آن از دیگر ویژگیهای شیرینکنندههای طبیعی میباشد.
تفاوت سوکرالوز و استویا
امروزه علاوه بر استویا شیرینکنندههای زیادی وارد بازار شدهاند. سوکرالوز یکی از آنها است. اما مصرف سوکرالوز بهتر است یا استویا؟ سوکرالوز طعم شیرینی بسیاری دارد و بر خلاف شکر سبب افزایش اشتها نمیشود. اما مصرف بیش از حد سوکرالوز سبب بیماریهای گوارشی و انواع سوء هاضمه و سبب نفخ و ورم معده میشود.
در بیان تفاوت سوکرالوز و استویا، همانطور که قبلتر گفتیم، استویا شیرینکنندهای است فاقد کالری و مناسب افراد دیابتی. جالب است بدانید که استویا چه به صورت قند و چه به صورت شکر در شیرینی جات باعث افزایش قند خون نمیشود. همچنین طبق طحقیقات مشخص شده است که؛ کسانی که استویا مصرف میکنند، راحتتر سیگار را ترک کنند. استویا به دلیل کالری بسیار پایین و قند بسیار کم، محبوب افراد رژیمی و ورزشکار نیز میباشد.
تفاوت ایزومالت و استویا
ایزومالت یکی دیگر از شیرینکنندههای موجود در بازار است. ایزومالت از چغندر گرفته میشود. در مقایسه با استویا میتوان گفت که مصرف هر دو تأثیری بر قند خون نمیگذارد و مناسب برای افرادی است که دیابت دارند. یکی دیگر از تفاوتهای ایزومالت و استویا، مقدار شیرینی آن است. استویا بسیار شیرینتر از ایزومالت است.
بنابراین اگر جزء دسته افرادی هستید که طعم شیرینی برای شما بسیار مطلوب است، از شیرینکنندههای استویا و مشتقات آن استفاده کنید. این مقایسهها کمک میکند تا بهتر بدانید استویا عوارض جانبی دارد یا خیر. ایزومالت و استویا دو شیرینکننده پر طرفدار در بازار هستند.
عوارض جانبی استویا
گزارشات معتبری که در FDA صورت گرفته حاک از آن بوده که گلیکوزیدهای استویا همچون Reb-A، به طور کلی ایمن هستند. اما این سازمان، استویا با برگ کامل یا عصاره خام آن را به دلیل نداشتن اطلاعات ایمنی کافی برای استفاده در غذاها و نوشیدنیهای فرآوری شده تأیید نکرده است.
همانطور که میدانید استویا برای افراد مبتلا به دیابت بیخطر در نظر گرفته شده، اما برندهایی از آن که حاوی دکستروز یا مالتودکسترین هستند باید با احتیاط مورد مصرف قرار گیرند. دکستروز، گلوکز و مالتودکسترین نشاسته است. این مواد مقدار کمی به کربوهیدرات و کالری مصرفی اضافه میکنند. ممکن است الکلهای قند نیز تا حدی بر میزان کربوهیدراتها تأثیرگذار باشند. اگر شما هرازگاهی از استویا استفاده میکنید، ممکن است تأثیر زیادی بر قند خون شما نداشته باشد. اما اگر در طول روز از آن استفاده کنید، کربوهیدراتها نیز اضافه میشوند.
خواص این گیاه باعث شده تا مجموعههای زیادی این گیاه را ارائه کنند. در این میان عطاری آنلاین دیجی عطار به عنوان مرکزی معتبر ارائهکننده انواع روغنها، دمنوشها و گیاهان دارویی است. به این منظور میتوانید با شمارههای ۰۲۱۴۶۰۴۰۴۵۱ تماس برقرار نمایید.
پیشنهاد ویژه
استویا از خواص زیادی برخوردار است که باعث شده از آن جهت موارد مختلف مصرف زیادی شود. نقطه ضعف اصلی استویا، مانند بسیاری از شیرینکنندهها، طعم آن است. شاید بتوان گفت استویا عوارض جانبی زیادی همراه ندارد اما مصرف بیش از اندازه آن همچون دیگر محصولات میتواند با عوارض مختلفی همراه شود. استویا دارای طعم ملایم شیرین بیان است و کمی تلخ میباشد. البته برخی از افراد این طعم را دوست دارند برخی افراد نیز با مصرف محصولات استویا که با الکل قند تهیه شدهاند ممکن است دچار مشکلات گوارشی مانند نفخ و اسهال شوند.