مرزه - گل

"گیاهی است از خانواده ی Labiatae، علفی، یک ساله، با بوی تند، دارای برگ هایی به رنگ سبز مات یا مایل به خاکستری، باریک، دراز، متقابل و پوشیده از تار که منحصرا یک رگبرگ دارد و در سطح آن ها نیز نقاط ریز و فراوانی که عبارت از غده های اسانس دار است دیده می شود. گل هایی ریز به رنگ سفید یا سرخ که در تابستان می روید، ساقه منشعب به طول ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتر که به سهولت بر اثر دارار بودن ظاهری به رنگ سبز خاک آلود یا مایل به خاکستری، از گونه های مجاور تشخیص داده می شود و رنگ آن تیره تر از برگ است. گل های مرزه که در تابستان پدید می آیند دارای نوش فراوان هستند، به همین منظور آن را در زمین های اطراف کندوی عسل می کارند و یا برای مصارف تغذیه و استفاده از سرشاخه های جوان و برگدار آن را پرورش می دهند. تخم، گل و برگ این گیاه خاصیت دارویی دارد. مرزه به حالت وحشی در اماکن خشک و نواحی سنگلاخی و مزارع شنی غالب نواحی جنوب اروپا مخصوصا در فرانسه و نقاط مرکزی و جنوب غربی آسیا مانند سیبری و ایران می روید. در ایران در اطراف تبریز، خوی، ارسباران و مناطق مختلف خراسان به طور خودرو می روید و در اغلب مناطق نیز به صورت پرورشی کاشته می شود. "