قطره خوراکی اورتیدین باریج

هایپرپلازی خوش خیم پروستات(BPH) یکی از بزرگترین مشکلات ارولوژیک مردان است و در ۹۰% مردان بالای ۶۵ سال مشاهده و با علائم انسدادی(obstructive) و تحریکی(irritative) تظاهر میکند. مصرف ریشه گزنه برای شکایات پروستات و مثانه تحریک پذیر (irritable bladder) توسط کمیسیون E تایید شده است . فراورده های تهیه شده از ریشه گزنه برای اختلالات ادرار کردن در مراحل I و II آدنوم پروستات به کار رفته اند و موجب برطرف شدن علائم ناشی از بزرگی پروستات میشود بدون آنکه موجب کاهش اندازه پروستات شوند. بر اساس نظر کمیسیون E ریشه گزنه موجب کاهش ادرار باقیمانده (residual urine) و افزایش جریان ادرار میشود.

در مطالعات فارماکولوژیک متعدد مکانیسم های زیر برای عصاره ریشه گزنه مطرح شده است :

۱- مواد مؤثره موجود در عصاره ریشه گزنه مانند لیگنانها با اتصال به گلوبولین متصل شونده به هورمون جنسی [Sex Hormone Binding Globulin (SHBG)] مانع از اتصال آن
به غده پروستات می‌شوند.

۲ـ ترکیبات استروئیدی موجود در عصاره خام ریشه گزنه، حرکت ماکروفاژها را به محل هدف تسریع و به اثرات ضدالتهابی دارو کمک می‌نمایند.همچنین استروئیدها باعث مهار فعالیت آنزیم Na+ K+ ATPase و درنتیجه مهار متابولیسم و رشد سلولهای پروستات می‌شوند.

۳ـ عصاره ریشه گزنه آنزیم ۵ – آلفا ردوکتاز و آنزیم آروماتاز را مهار میکند.

۴- عصاره ریشه گزنه پرولیفراسیون سلولی در بافت BPH را مهارمیکند.

در یک کارآزمایی بالینی با کنترل پلاسبو روی ۷۹ بیمار مبتلا به BPH ، عصاره ریشه گزنه (۶۰۰ میلی گرم در روز از عصاره ۵:۱ برای مدت ۸-۶ هفته) در تمامی پارامترهای اندازه گیری شده ( جریان ادرار، حجم ادرار و ادرار باقیمانده) بر دارونما برتری داشت. در دیگر کارآزمایی مشابه، ۵۰ بیمار مبتلا به مراحل I و II هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات که با عصاره ریشه گزنه ( ۶۰۰ میلی گرم در روز از عصاره ۵:۱ برای مدت ۹ هفته) درمان شده بودند، کاهش قابل توجه SHBG) p<0.0005) و اصلاح شایان توجه حجم ادرار و حداکثر جریان ادراری را نشان دادند.
دریک کارآزمایی بالینی دو سو بیخبر چند مرکزی تصادفی،۵۴۳ بیمار مبتلا به مراحل اولیه BPH از ترکیب عصاره میوه نخل اره ای (Serenoa repens) و عصاره ریشه گزنه یا فیناستراید (مهار کننده)

۵ – آلفا ردوکتاز) استفاده نمودند. بعد از ۲۴ هفته متوسط حداکثر جریان ادرار در گروه مصرف کننده ترکیب عصاره میوه نخل اره ای و عصاره ریشه گزنه ml/s1.9 و در گروه مصرف کننده فیناستراید ml/s2.4 افزایش یافت و تفاوت قابل توجه آماری بین دو گروه درمانی مشاهده نشد. (p=0.52) محققین نتیجه گرفتند اثربخشی ترکیب عصاره میوه نخل اره ای و عصاره ریشه گزنه با اثر بخشی فیناستراید برابر است و ارتباطی با حجم پروستات ندارد . با این حال تحمل ترکیب عصاره میوه نخل اره ای و عصاره ریشه گزنه بهتر از فیناستراید بود.