جوهر سیاه دانه

دانه ی گیاهی است از خانواده ی Ranunculaceae که دو گونه می باشد: ۱. سیاه دانه ی مزروع: گیاهی است علفی و یک ساله، پوشیده از کرک ظریف یا بدون کرک، دارای ساقه ای افراشته و منشعب به ارتفاع ۱۵ تا ۳۰ سانتی متر، برگ های نخی شکل و تقسیم شده با بریدگی های خیلی عمیق به طوری که برگ را به صورت تعدادی نوار باریک در می آوردند، گل های منفرد و سفید رنگ و دانه های ریز، سیاه رنگ و گرد با سطحی ناصاف. این دانه ها به صورت له شده بوی زیره دارند و پس از کنده شدن پوسته ی رویی، مغز سفید رنگ و روغنی آن ها نمایان می شود که بسیار خوشبو است. همچنین آن را روی نان می ریزند و در بعضی مناطق به عنوان ادویه نیز استفاده می کنند. دانه اندام دارویی این گیاه را تشکیل می دهد.جوهر این گیاه خاصیت دارویی دارد. زمان گل دادن این گیاه آخر اردیبهشت تا تیر ماه است ودانه ها را در ماه های تیر و مرداد جمع آوری می کنند. این گیاه در ایران در اراک و اصفهان می روید و در سایر نواحی هم پرورش می یابد. ۲. سیاه دانه ی وحشی یا دشتی: گیاهی است علفی، یک ساله و خیلی کوتاه، دارای برگ هایی شبیه سیاه دانه ی مزروع با تقسیمات باریک نخی، گل های آبی رنگ با خطوط سبز رنگ، دانه های بیضی شکل به رنگ سیاه و به ابعاد ۱ تا ۲ میلیمتر. این گونه اغلب در مزارع غلات و نقاط متروک در اروپا، آفریقای شمالی، آسیای صغیر و آسیا می روید. در ایران نیز در آذربایجان و مناطق شمالی (شمال لوشان) می روید و به طور پرورشی نیز کاشته می شود.