لاکسی هرب

یبوست، بیماری شایعی است که منجر به مراجعات متعدد کلینیکی شده و تأثیرات خانوادگی و اجتماعی مهمی را سبب می شود. این اختلال می تواند زمینه ساز مشکلات متعددی شود و بررسی و درمان آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از علل مهم یبوست می توان به مصرف غذای کم فیبر ، کم آب، کم تحرکی، استفاده نادرست از مسهل ها، مصرف داروهای خاص( از قبیل داروهای ضد درد، مدرها و آنتی هیستامین ها) اشاره کرد. بیماری هایی چون دیابت و کم کاری تیروئید نیز ممکن است باعث یبوست شوند.
از ميان علائم باليني و ذهني يبوست، كاهش دفعات دفع مدفوع و سختي مدفوع از اهمیت خاصی برخوردار است. علائم ديگري نظير درد مقعد، تخليه ناکامل مدفوع، حجم كم مدفوع، اتساع شكمي، نفخ، دفع گاز، زور زدن هنگام اجابت مزاج، احساس پري و فشار لگني، عدم موفقيت براي عمل دفع در طي بيست و چهار ساعت يا حتي ترشحات عفونی چرکی و خونريزي از ركتوم را نيز در تعريف و توصيف يبوست در نظر مي گيرند.
داروهاي ملين در كنار داروهاي مسكن از پرمصرف ترين داروهايي هستند كه در دنيا بدون تجويز پزشك مصرف مي شوند. سالانه در آلمان 39 ميليون واحد داروي ملين و در آمريكا 600 ميليون از آن فروخته ميشود. يبوست سالانه در آمريكا منجر به 5/2 ميليون ويزيت پزشك مي شود. ارزش اقتصادي مراقبتهاي درماني هر بيمار مبتلا به يبوست، به طور متوسط 2752 دلار تخمين زده مي شود.

مطالعات جدید نشان داده اند که اطلاعات موجود در طب سنتی می تواند سبب افزایش چشمگیر شانس یافتن ترکیبات موثر دارویی گردد. شربت لاکسی هرب باریج نیز با استفاده از همین راهکار و از منابع طب سنتی ایران استخراج شده است . بر اساس مستندات طب سنتی، مفرده آلو با توجه به تأکید و تکرار آن در منابع طبی از بین 134 مفرده داروئی مؤثر بر یبوست در میان 4 مفرده برتر و شکر سرخ نیز در ردیف 7 ام قرار دارد، این بررسی بر مبنای ویژگی های مختلفی چون: تأكيد قوي بر خاصيت اثر ملین طبع، تليين بطن و ذکر اثر تلیین از قول دانشمندان طب سنتی بر اساس تعداد كتب مرجع و تعداد مفردات ذكر شده ، انجام شده است که بر این اساس می توان گفت آلو در میان بهترین مفردات در درمان یبوست از نگاه طب ایرانی قرار دارد و همچنین طبیعی ترین، بهترین و بی خطر ترین راه مبارزه با یبوست شناخته شده است.
مطالعات گوناگون اثرات متعدد و مفید در سلامت گونه های مختلف آلو را نشان داده است. از آن جمله می توان به اثرات بهبود دهنده سلامت استخوان، شناخت و حافظه، آنتی اکسیدانی ، ضد التهابی و نیز بهبودی در یبوست اشاره کرد که این اثرات را ناشی از توان آنتی اکسیدانی و سهم بالای ترکیبات فنلی در آلو می دانند . چندین مطالعه در خصوص اثرات ملینی آلو انجام شده است. مطالعه پیراینن این اثر را ناشی از میزان بالای فیبر این میوه می داند. مطالعه چسکین و همکاران بیان می کند که مصرف یکبار در روز آب آلو ، قبل از وعده غذایی ، می تواند سبب بهبودی در دفع و نرمی مدفوع در بیماران با یبوست مزمن شود. این مطالعه مصرف ترجیحی آب آلو را بجای آب سیب در بیماران باعث شده است. اثرات مشابهی در مطالعه ای که آتالوری و همکاران با مصرف آلوی خشک در مقایسه با پسیلیوم در بیماران با یبوست خفیف تا متوسط انجام داده اند، نشان داده شده است. نتیجه این مطالعه اثربخشی بهتر آلو نسبت به پسیلیوم بوده است و مصرف آن بر پسیلیوم ارجح دانسته شده است. در این مطالعه اثرات هم افزایی با سوربیتول، فیبر غذایی و پلی فنول ها نیز مطرح شده است. مطالعات قبل‌تر اثر ملینی آلو را به وجود ترکیبات فنلی، سوربیتول به همراه فیبر موجود در آلو نسبت داده اند.
ملاس موجود در شکر سرخ نیز حاوی میزان زیادی ترکیبات فنلی، آنتی اکسیدانی، املاح ویتامین ها و مواد معدنی است، که آن را به یک ماده مغذی ارزشمندی تبدیل کرده و کاربردهای درمانی در بیماری هایی چون: برونشیت، سرفه، کم خونی، یبوست و…دارد. از طرفی قند موجود در شکر سرخ مانند یک ملین قندی آب را به سمت خود کشیده و مدفوع را نرم و از یبوست جلوگیری می کند. در مطالعه ای حاجی عربی و همکاران اثر شربت شکر سرخ در مقایسه با پلی اتیلن گلیکول را به مدت 3 هفته در درمان یبوست فانکشنال کودکان 2 تا 10 ساله مورد بررسی قرار دادند و پارامترهایی چون: میزان دفع، میزان بهبود یبوست و تعداد دفعات دفع مدفوع ذر هفته و… را ارزیابی کردند، نتایج این مطالعه نشان داده که شکر سرخ به اندازه ی پلی اتیلن گلیکول در بهبود شاخص های درمان یبوست موثر بوده است و با توجه به عوارض کمتر شکر سرخ در مقابل پلی اتیلن گلیکول، می تواند جهت رفع یبوست فانکشنال اطفال به عنوان یک درمان موثر و سودمند مورد استفاده قرار گیرد.