کپسول نرم زیره ۲۵

جامعه مدرن امروزي با يک همه گيري به نام اضافه وزن و چاقي مواجه است که تقريباً يک سوم جمعيت جهان را گرفتار نموده و همچنان رو به افزايش مي باشد معمولاً شاخص توده بدن (BMI)، يک شاخص ساده براي طبقه بندي اضافه وزن و چاقي در بزرگسالان است و با تقسيم عدد وزن برحسب کيلوگرم بر مربع عدد قد برحسب متر (kg/m2) بدست مي‌آيد. بر اساس تعريف سازمان بهداشت جهاني (WHO) ،BMI ≥ 25  اضافه وزن و BMI ≥ 30 چاقي محسوب مي‌شود. 

علت اساسي چاقي و اضافه وزن عدم تعادل بين کالري دريافتي و کالري مصرفي است. چاقي منجر به عواقب خطرناک مانند بيماري‌هاي قلبي عروقي، ديابت، اختلالات عضلاني اسکلتي بويژه اوستئوآرتريت و بعضي از سرطان‌ها مانند سرطان آندومتر رحم، پستان و روده بزرگ مي‌شود.

براي کاهش وزن و درمان چاقي روش‌هاي درماني داروئي و غيردارويي فراواني مطرح است که هيچکدام تأثير قطعي ندارند. در مکاتب طب سنتي از جمله هند از زيره در ترکيبات کاهش دهنده وزن استفاده شده که به نظر مي‌رسد به علت اثرات ترموژنيک آن باشد يعني با افزايش سرعت سوخت و ساز در بدن موجب شکسته شدن مولکول‌هاي چربي(lipolysis) مي‌شود. بر اساس نتايج تحقيقات اخير اسانس زيره قادر است راديکال هاي آزاد را خنثي نموده و از اکسيداسيون اسيدهاي چرب غير اشباع جلوگيري نمايد. همچنين در in vitro کومين آلدئيد موجود در اسانس زيره آلدوز ردوکتاز و آلفا گلوکوزيداز را مهار مي کند.

در يك مطالعه، اثرات زيره(400 µg/kg-1/day-1) در كاهش مصرف غذا و وزن بدن رت ها با اثرات داروي ضد چاقي سيبوترامين(3mg/kg-1/day-1) مقايسه گرديد. بر اساس نتايج اين بررسي 25 روزه، در مقايسه با گروه كنترل؛ كاهش مصرف غذا، كاهش لپتين پلاسما، كاهش گلوكز، كاهش مقاومت به انسولين و كاهش چربي در هر دو گروه زيره و سيبوترامين مشاهده شد(P<0.005). محققين نتيجه گرفتند كه زيره داراي اثرات ضدچاقي شبيه سيبوترامين است و به نظر نميرسد اثرات آن از طريق مهار نورون هاي ARCNPY باشد.

به منظور ارزیابی اثرات مصرف روزانه ترکیب کپسول نرم زیره و لیمو بر کاهش وزن و وضعیت متابولیک در افراد دارای اضافه وزن، طی یک کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوبیخبر کنترل شده بر روی 48 فرد دارای اضافه وزن در محدوده سنی 65-15 سال، پس از دو هفتهRun-in period ، افراد به طور تصادفی برای مصرف دوز 25 میلی گرمی کپسول نرم زیره و لیمو (24 نفر) یا دارونما (24 نفر) تقسیم شدند. از افراد مورد بررسی خواسته شد به مدت 8 هفته کپسول نرم و دارونما را 2 بار در روز، هنگام وعده غذایی نهار و شام مصرف کنند( کپسول نرم لیمو نیمساعت قبل از غذا و کسپول نرم زیره بعد از غذا). تغییرات وزنی و BMI در پایان مداخله در دو گروه ثبت شد. اندازه‌گیری‌های بیوشیمیایی شامل پروفایل های متابولیک، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی تام پلاسما (TAC) و گلوتاتیون تام (GSH) قبل و پس از مداخله انجام شد.

بر اساس نتایج این بررسی، در پایان مطالعه در افراد دریافت کننده دوز 25 میلی گرمی کپسول نرم زیره و لیمو و دارونما تغییرات وزنی(به ترتیب 5/1±2/1- و 3/1±2/0 کیلوگرم) و تغییرات BMI (به ترتیب 5/0±5/0- و 5/0±1/0 کیلوگرم بر متر مربع) دیده شد که تغییرات گروه درمانی نسبت به گروه دارونما معنی دار مشاهده شد. در گروه دوز 25 میلی گرمی ترکیب کپسول نرم زیره و لیمو، میزان کلسترول، تری گلیسیرید، LDL و مقاومت به انسولین تفاوت معنی داری با گروه دارونما نداشت. محققین نتیجه گرفتند در مجموع، مصرف دوز 25 میلی گرم  ترکیب کپسول نرم لیمو و زیره برای 8 هفته در افراد با اضافه وزن اثرات مفیدی در کاهش وزن دارد