گل سرخ - گلبرگ

"گیاهی است از خانواده ی Rosaceae، به شکل درختچه ای کوچک، دارای شاخه های گل دهنده، خمیده، تیغ دار با تیغ های ریز و درشت که تیغ های درشت آن مسطح، خمیده و به شکل داس اند و تیغ های ریز با غده ای همراه می باشند، میوه های گرد یا تخم مرغی شکل به طول 1.5 سانتی متر که در داخل برجستگی کوزه ای شکل زیر گلبرگ ها قرار دارند و برگ هایی با ۵ تا ۷ برگچه ی دندانه دار، چرمی، بیضی شکل و نوک تیز به طول 3 تا 5 سانتی متر که روی آن ها صاف و سبز رنگ و پشت آن ها سبز کم رنگ است. رگبرگ های برگ نیز خزی و نمدی هستند، با ترک های غده ای پوشیده شده که تا سطح پیاله ی گل کشیده شده اند. گل های آن معمولا به وضع منفرد بر روی ساقه ها ظاهر می شود. رنگ آن ها قرمز زیبا و بوی آن ها معطر و مطیوع است. نمونه های پرورش یافته این گیاه، گلبرگ هایی به تعداد مضاعف یا زیادتر دارند. چیدن غنچه های گیاه باید در زمانی صورت گیرد که غنچه ها، رشد کامل حاصل کرده و نزدیک به مرحله باز شدن باشند. پس از جمع آوری غنچه ها، کاسه گل، پرچم ها و ناخالصی های دیگر را از گلبرگ جدا می نمایند. برای خشک کردن غنچه ها باید آن ها را به صورت قشر نازکی در محل سایه دار گسترانید و یا تحت اثر گرمای ملایم قرار داد. بوی آن ها معطر و مطبوع و طعم آن ها قابض و کمی تلخ است.‍ گل بن، زروره ی گل وغنچه اندام دارویی این گیاه را تشکیل می دهند. روغن و عرق (گلاب)این گیاه خاصیت دارویی دارد. این نوع گل سرخ به طور وحشی در جنگل های مینو دشت در ارتفاع 300 متری دیده می شود و در مناطق مختلف البرز و اراک نیز انتشار دارد. نوع خیلی معطر این گیاه را ""گل محمدی"" یا ""گل گلاب"" می نامند که دارای ۷ تا ۹ برگچه ی دندانه دار می باشد و روی برگ های آن سبز براق و پشت برگ خزی است. گل های آن به رنگ صورتی کم رنگ اند و در بهار ظاهر می شوند. این نوع گل در مناطق مختلف ایران به خصوص در قمصر کاشان، فارس، میمند، آذربایجان، قزوین و تعدادی از شهر های دیگر ایران کشت می شود. خاستگاه این گل سوریه است و در مناطق مختلف هند و سایر مناطق دنیا نیز کم و بیش کشت می شود. از این گیاه روغنی گرفته می شود که آن را ""روغن گل سرخ"" یا ""روغن گل محمدی"" می نامند و به چند طریق می توان آن را تهیه کرد: 1. گلبرگ های تازه ی بدون گل بن را در روغن کنجد یا روغن زیتون تازه بریزید و در آفتاب بگذارید، همین که رنگ رگبرگ ها سفید شد، آن را فشرده و تفاله را خارج کنید و مجددا گلبرگ تازه در آن بریزید و پس از سفید شدن فشرده و تفاله را بیرون بریزید و این عمل را هفت بار تکرار کنید، روغن گل به دست می آید. 2. گلبرگ های تازه را با هم وزن آن روغن کنجد یا روغن زیتون روی حرارت ملایم بسیار بجوشانید، بعد صاف کنید. 3. گلبرگ های تازه یا خشک شده را به مقدار زیاد در آب بجوشانید، بعد آب آن را صاف کرده و با نصف آن مقدار آب، روغن کنجد مخلوط کرده و روی حرارت ملایم آنقدر بجوشانید تا آب تبخیر شود و روغن باقی بماند. 4. گلبرگ های گل تازه را خوب بکوبید یا چرخ کنید و آب آن را با فشار خارج سازید و هم وزن آب آن روغن کنجد ریخته و روی حرارت ملایم بجوشانید و دایم به هم بزنید تا آب تبخیر شود و روغن باقی بماند. "