طب چینی همیشه به دنبال گیاهان دارویی ارزشمند بوده است. یکی از گیاهان دارویی که در طب چینی نقش پررنگی داشته، جینسینگ است. امروزه جینسینگ به دو شکل جینسینگ سفید و جینسینگ قرمز یافت میشود. اگر بخواهیم تفاوت جینسینگ سفید و قرمز را بررسی کنیم باید ابتدا به سراغ روش تهیه آنها برویم. چرا که جینسینگ سفید خشک و جینسینگ قرمز فرآوری شده یا بخارپز شده، هر دو به روشهای سنتی تهیه میشوند. اما اینکه چرا از هزاران سال پیش این دو روش رواج پیدا کرده و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده، در حالی که هیچ یک منسوخ یا رد نشده یک سوال بدون پاسخ است! اینطور به نظر میرسد که هر یک از انواع جینسینگ نسبت به دیگر مزایایی دارد. به همین دلیل، طب سنتی هر دو جینسینگ را در موارد متعددی تجویز میکند.
معرفی گیاه جینسینگ
جینسینگ یک واژه چینی به معنای ریشه انسان است. فلسفه نامگذاری جینسینگ به شکل ریشه و ریزوم آن مربوط میشود. چرا که بسیاری افراد معتقدند ریشه این گیاه دارویی شبیه یک انسان است که دست و پا و سر آن مشخص میشود. بنابراین به آن ریشه انسان یا ریشه مرد گفته میشود. البته با توجه به خواص دارویی شگفتانگیز جینسینگ القاب دیگری هم به آن نسبت داده میشود. به عنوان مثال مردم چین و کره این گیاه را پادشان گیاهان دارویی میدانند. جینسینگ یک گیاه دارویی است که حتی در ایران هم یافت میشود. منشا جینسینگ به آسیا بر میگردد اما انواع مختلفی از آن در آمریکا و چین و کره هم یافت میشود. در مورد انواع جینسینگ باید بدانید که یک روش تقسیمبندی دیگر بر اساس فرآیند تولید و مدت زمان رشد ریشه وجود دارد که جینسینگ را به دو نوع قرمز و سفید تقسیم میکند.
داستان جینسینگ سفید و قرمز
قبل از اینکه به سراغ تفاوت جینسینگ سفید و قرمز برویم، بهتر است بررسی کنیم که منظور از جینسینگ سفید و یا جینسینگ قرمز دقیقا چیست؟ در پاسخ باید بدانید جینسینگ تازه به انواع مختلفی تقسیم میشود. اما جینسینگ قرمز و سفید همان ریشه خشک شده جینسینگ تازه هستند که از نظر رنگ تفاوت دارند. جینسینگ قرمز همان جینسینگی است که پس از حداقل 6 سال رشد گیاه برداشت میشود. حال جینسینگ سفید چیست؟ جینسینگ سفید از خشک کردن ریشههای 4 ساله این گیاه به دست میآید. سوالات زیادی در مورد جینسینگ و روش مصرف آن مطرح میشود اما بیماران همیشه مردد هستند که جینسینگ سفید بهتر است یا جینسینگ قرمز؟ از این رو در ادامه قصد داریم به بحث تفاوت جینسینگ سفید و قرمز بپردازیم.
تفاوت جینسینگ سفید و قرمز
واضحترین تفاوت جینسینگ سفید و قرمز در رنگ و ظاهر آن است. اما اینکه تفاوت رنگ جینسینگ باعث ایجاد خواص متفاوتی میشود یک بحث دیگر است. بدون شک تمام افراد دوست دارند جینسینگ بهتری مصرف کنند و زودتر نتیجه بگیرند. در ادامه، تفاوتهای جینسینگ سفید و قرمز را از جهات مختلف بررسی میکنیم.
تفاوت ظاهری جینسینگ سفید و قرمز
همانطور که گفته شد، مهمترین تفاوت جینسینگ سفید و قرمز در ظاهر آنها است. همین تفاوت است که موجب تشخیص آنها میشود. دلیل تفاوت رنگ این دو نوع جینسینگ هم به دلیل وجود کاراملیزاسیون است که طی فرآیند تولید جینسینگ قرمز ایجاد میشود. طب این فرآیند خشک کردن و بخارپز کردن ریشههای گیاه، قند موجود در بافتهای آن تحت حرارت بالا قرار گرفته و موجب تغییر رنگ ریشه سفید میشوند. در حالی که این اتفاق در مورد جینسینگ سفید نمیافتد. بنابراین رنگ ریشههای این نوع جینسینگ هم تغییر چندانی نمیکند و به رنگ سفید شیری در میآید. جینسینگ سفید و قرمز در اندازه ریشهها و ریزومها هم متفاوت هستند. جینسینگ سفید معمولا چند ساقه و ریزوم دارد و از نظر اندازه کمی کوچکتر از جینسینگ قرمز است.
روش تولید و فرآوری جینسینگ قرمز باعث میشود کمی چروکیده و پژمرده به نظر برسد. در مورد تشخیص ظاهری جینسینگ قرمز باید بگوییم، عطر و بوی این دو نوع جینسینگ هم متفاوت است. بوی جینسینگ سفید معمولا خفیفتر است. در حالی که جینسینگ قرمز بوی غلیظتری دارد. البته این تفاوت هم به روش فرآوری و تولید ریشههای گیاه اولیه باز میگردد.
تفاوت خواص جینسینگ سفید و قرمز
بعضی پزشکان معتقدند جینسینگ قرمز خاصیت دارویی بهتری دارد. اما جالب است بدانید که بیشتر مردم به جینسینگ سفید علاقه دارند و دوست دارند از جینسینگ سفید استفاده کنند. با این حال، تحقیقات علمی تفاوت جینسینگ سفید و قرمز را از طریق بررسی ترکیبات موجود در آنها بررسی کرده است. نتایج نشان داده که ریشه این تفاوتها به دو ماده ارزشمند به نام ساپونینها و پلی ساکاریدها باز میگردد. برای پی بردن به تفاوت جینسینگ سفید و قرمز به صورت تخصصی، بهتر است این موضوع را از لحاظ مواد معدنی و ترکیبات دو نوع جینسینگ بررسی کنیم.