خارشتر - عمده

گیاهی است از خانواده ی Leguminosae، به شکل درختچه ای کوچک، گسترده بر روی زمین، به ارتفاع حداکثر یک متر، پر شاخه، دارای ساقه های خاردار، خارهایی به طول ۱ تا ۳ سانتی متر، برگ های پرکرک و دندانه دار که هر دندانه به یک تیغ تیز منتهی می شود، میوه های کرک دار، کمی ضخیم، خمیده و اسفنجی که حاوی تخمدانی پوشیده از تارهای ابریشمی هستند، دانه های قرمز رنگ به اندازه ی ارزن و ریشه ای عمیق که تا رسیدن به آب رشد می کند. صمغ یا مان ترشح شده از این گیاه (ترنجبین)، عرق و روغن برگ آن خاصیت دارویی دارند. صمغ این گیاه "ترنجبین" یا "ترنگبین" (به معنی عسل تر) نام دارد و به طور طبیعی و یا بر اثر فعالیت حشره ای بر روی شاخه ها تولید می شود و به صورت گلوله های ریز و سفید رنگ (زرد و یا کمی متمایل به قهوه ای) بوده و طعم شیرین دارد. البته در صورت ناخالص بودن آن می توان خارهای نوک تیز و میوه های قرمز رنگ و تسبیحی شکل گیاه را در بین نمونه های موجود در بازار یافت نمود. این صمغ را در فصل تابستان و در فاصله ی ماه های مرداد و شهریور جمع آوری می کنند. این گیاه معمولا در نقاط خشک می روید و در هندوستان (بلوچستان و پنجاب) نیز انتشار دارد. در ایران نیز گونه هایی از آن به طور گسترده در مناطق جنوب و شرق در بلوچستان، بوشهر، کرمان، اهواز، سرخه، بجنورد، شیروان، سمنان، دامغان، اطراف قم، البرز و اطراف تهران دیده می شود.