چاقی و اضافه وزن یکی از مشکلات شایع در جوامع امروزی است که معمولا نگرانیهای زیادی را به همراه دارد. به ویژه اینکه معمولا چاقی با علائم مختلفی همچون افزایش چربی بدن، دیابت و بسیاری از این مشکلات همراه است و میتواند ضرر بسیار زیادی را به بدن وارد کند. افرادی که دارای اضافه وزن هستند و از چاقی رنج میبرند باید احتیاط بیشتری برای مصرف استویا و شیرین کنندههای مشابه داشته باشند. در غیر این صورت ممکن است با خطرات و مشکلات جبران ناپذیری مواجه شوند. استویا و چاقی با یکدیگر مرتبط هستند. برخلاف نظر بسیاری از مردم که استویا میتواند باعث کاهش وزن شود، این گیاه روی افزایش وزن نیز تاثیرگذار خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد استویا و اثربخشی آن روی چاقی و اضافه وزن، این مقاله را از دست ندهید.
متابولیسم استویا و تاثیر آن
چاقی و بیماریهای مرتبط با افزایش وزن همچنان در سراسر جهان رواج دارند. بسیاری از مردم در جهان حتی در سنین پایین با چاقی و اضافه وزن خطرناک مواجه شدهاند که این موضوع باعث شده تا همین مردم به دنبال عدم مصرف شکر و جایگزینهای آن باشند. استویا از برگهای گیاهی به همین نام تولید میشود و یک جایگزین عالی برای قند است. مزایا و کاربرد فراورده استویا باعث شده تا هر روز به شمار مصرف کنندگان این گیاه افزوده شود. هدف از مصرف برگ استویا تامین شیرینی قند و در عین حال پایین نگه داشتن انرژی دریافتی است.
با این حال بحث و جدلهای زیادی در مورد استویا وجود دارد. چرا که این گیاه اولا به عنوان یک جایگزین برای قند استفاده میشود، دوما عوارض جانبی منفی را نیز به همراه دارد. اما آیا واقعا استویا ضرر دارد؟ با ما همراه باشید تا بررسی دقیق تری در مورد این گیاه به عنوان شیرین کننده داشته باشیم.
استویا در مقابل شکر
استویا متابولیسم و عملکرد متفاوتی نسبت به شکر دارد که اجازه دهید به طور دقیق آن را بررسی کنیم. هنگامی که استویا را به همراه انواع دمنوشهای گیاهی و سایر ترکیبات مصرف میکنید، استویول گلیکوزید (ترکیب اصلی در استویا) در بدن شروع به حرکت خواهد کرد تا زمانی که به روده بزرگ برسد. در اینجا است که گلیکوزیدها حذف میشوند و ترکیب به استویول تبدیل میشود. سپس استویول تولید شده به سمت به کبد میرود و با اسید گلوکورونیک واکنش نشان خواهد داد و گلوکورونید را تشکیل دهد. گلوکورونید به کلیهها ارسال میشود و از طریق ادرار بدن را ترک خواهد کرد.
از طرف دیگر مصرف قند در بدن باعث تجزیه شدن آن به گلوکز خواهد شد. گلوکز وارد جریان خون میشود و به عضلات و اندامها میرسد. در عضلات و اندامهای مختلف گلوکز با کمک انسولین به انرژی تبدیل میشود. از این رو میتواند بر قند خون تاثیر بگذارد. برای افرادی که میخواهند سطح انسولین خون خود را ثابت نگه دارند، مصرف استویا عقلانی است. با این حال شواهد نشان میدهند که استویا میتواند یک سری عوارض جانبی منفی را نیز به همراه داشته باشد.
استویا و چاقی
شیرین کنندههایی مانند استویا چندین برابر شیرینتر از شکر هستند. در واقع آنها میتوانند با روشهای فراوری مختلف چندین برابر بیشتر از شکر شیرین باشند. از طرفی این شیرین کنندهها کالری بسیار کمی دارند و همین موضوع باعث شده تا آنها به عنوان یک جایگزین مناسب برای شکر به نظر برسند. بسیاری از افراد استویا و چاقی را بدون ارتباط با یکدیگر میدانند. چرا که استویا بدون کالری است و به نظر میرسد بیشتر از اینکه باعث چاقی شود، کاهش وزن و لاغری را به همراه خواهد داشت.
با این حال، وقتی چیزهای شیرین را میل میکنید، بدن شما به صورت طبیعی برای متابولیسم مناسب خود آماده میشود. چرا که ترکیباتی در خوراکیهای شیرین وجود دارند که نیاز به سوخت و ساز خواهند داشت. با این حال این ترکیبات در استویا یافت نمیشوند. در نتیجه بدن گیج میشود و نمیتواند متابولیسم طبیعی خود را به اجرا بگذارد.
چرا استویا و چاقی با هم در ارتباط هستند؟
اگرچه طریقه مصرف استویا میتواند به کاهش وزن و لاغری کمک کند. اما این بدین معنی نیست که مصرف بیش از اندازه آن باعث لاغری و کاهش وزن بسیار زیاد میشود. بلکه ممکن است همین گیاه به ظاهر مفید برای کاهش وزن و لاغری، باعث افزایش وزن و چاقی نیز شود. استویا و چاقی با یکدیگر در ارتباط هستند چون هنوز به طور دقیق مشخص نیست که این گیاه بدون کالری چه تاثیری روی بدن میگذارد. حتی ممکن است به دلیل نداشتن کالری، باعث ایجاد مشکل در متابولیسم بدن نیز شود.
استویا میتواند در حد اعتدال برای کاهش نیاز به مصرف شیرین کنندههایی مانند شکر مورد استفاده قرار گیرد. اما استفاده بیش از اندازه از استویا عوارض بسیار زیادی را به همراه خواهد داشت. از طرفی میتوان از جنبههای مختلف استویا را به چاقی مرتبط دانست که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
تاثیر استویا روی تیروئید
بسیاری از مردم برای بهبود عملکرد غده تیروئید اقدام به خرید داروهای گیاهی میکنند تا بتوانند عملکرد این غده که تاثیر زیادی روی عملکرد کل بدن دارد را بهبود ببخشند. اما هیچ گاه تصور نمیکنند که بعضی از گیاهان باعث ایجاد خطرات جانبی در سیستم این غده شوند. در شرایط عادی بدن باید هورمون غیر فعال تیروئید را به نام T4 به هورمون فعال تیروئید به نام T3 تبدیل کند. این کار با کمک گلیکوژن انجام خواهد شد.
گلیکوژن در واقع به عنوان یک منبع عالی انرژی برای بهبود عملکرد ارگانهای مختلف بدن است. اما چون استویا گلیکوژن تولید نمیکند، هورمون غیر فعال تیروئید به هورمون فعال تیروئید تبدیل نخواهد شد. در چنین شرایطی غده تیروئید شما به کندی کار میکند. در نتیجه متابولیسم کند میشود و ممکن است شاهد افزایش وزن باشید. در چنین شرایطی علاوه بر افزایش وزن با علائمی همچون کمبود انرژی نیز مواجه خواهید شد.