یکی از موهبتهای طبیعت برای کمک به سلامتی انسان گیاهان دارویی است. استفاده از خواص دارویی برخی گیاهان طبیعی برای درمان بیماریهای مختلف موضوع جدیدی نیست. از گذشته تا کنون خواص این گیاهان برای بهبود امراض گوناگون مورد توجه اطبا سنتی و پزشکی نوین قرار داشته است. با وجود پیشرفتهایی که در علم پزشکی اتفاق افتاده، همچنان تقاضا برای مصرف انواع گیاهان دارویی به دلیل عوارض جانبی ناچیز آنها، در حال افزایش است.
گیاهان دارویی را معمولا بعد از جمعآوری خشک کرده و بدون ایجاد هرگونه تغییر و اضافه کردن مواد افزودنی، بستهبندی کرده و به فروش میرسانند.
به آن دسته از گیاهان طبیعی که یک یا چند بخش از اجزای آنها مانند ریشه، ساقه، برگ، گل و پوستشان خاصیت دارویی و درمانی داشته باشد، گیاهان دارویی گفته میشود.
ماده موثره گیاهان دارویی برای انسان اثر درمانی و تقویتی دارد. ترکیبات شیمیایی با خاصیت دارویی این گیاهان را میتوان به صورت مکمل، فرآورده، روغن یا عصاره برای درمان یا تسریع روند درمان بیماریهای مختلف بکار برد.
اغلب گیاهان دارویی غنی از مواد معدنی و عناصر ضروری برای بدن از جمله آهن، منیزیم، روی، سدیم، مس، ید، پتاسیم و منگنز هستند.
طبیعتا همه بخشهای یک گیاه داوریی خاصیت درمانی ندارد. در برخی گیاهان نیز خاصیت درمانی بخشهای مختلف با هم متفاوت است. برای مثال ماده موثره موجود در گلهای درخت زیرفون سبب کاهش اضطراب و تسکین درد و التهاب میشود. درحالیکه برگ این درخت برای کاهش تب و رفع یبوست مورد استفاده قرار میگیرد. لذا هنگام خرید گیاهان دارویی باید بدانیم که چه قسمتی از گیاه موردنظر برای رفع مشکل ما مناسب است.
در گذشته گیاهان دارویی برای درمان بیماریهای مختلف مورد استفاده قرار میگرفتند. اما امروزه به دلایل متعددی از جمله پیشرفت علم و مقاوم شدن بدن انسان، از گیاهان دارویی بیشتر به عنوان مکمل و کمککننده به درمان استفاده میشود.
هر گیاه دارویی خواص و فواید مختص به خود را دارد. اغلب افراد گیاهان دارویی را برای درمان بیماریهای ساده و شایع بکار میبرند. نکته قابل توجه اینکه مصرف گیاهان دارویی باید تحت نظارت متخصصان این حوزه و با مشورت پزشک صورت پذیرد. زیرا مصرف خودسرانه و بیش از حد این گیاهان میتواند عواقب سوء در پی داشته باشد. به طور خلاصه خواص زیر برای گیاهان دارویی گوناگون بیان شده است.
- تسکین سردرد
- بهبود دردهای شکمی
- تسکین و کاهش التهاب ناشی از گزش حشرات
- درمان اگزما، خارش و کهیر
- لاغری و کاهش وزن
- افزایش متابولیسم بدن و چربیسوزی
- آرامش اعصاب، ضد استرس و اضطراب
- رفع اختلالات خواب و درمان بیخوابی
- بهبود علائم افسردگی
- تقویت قوای جسمی و جنسی
- پاکسازی کبد و دفع سموم از بدن
- تنظیم هورمونهای زنانه
- بهبود عملکرد دستگاه گوارش
- ضد نفخ و ورم روده و معده
- ضد تهوع و استفراغ
- مسهل و ملین
- دفع صفرا، بلغ و سودا
- کاهش فشار و چربی خون
- تنظیم قند خون
- بهبود سرفه و مشکلات سیستم تنفسی
- ضد التهاب و عفونت
از جمله مزایای مصرف گیاهان دارویی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- طبیعی و ارگانیک بودن
- مضرات و اثرات جانبی ناچیز
- تنوع گسترده انواع گیاهان دارویی
- قیمت ارزان و مقرون بهصرفه
- در دسترس بودن
- مفید و کاربردی برای درمان بیماریهای شایع
- امکان استفاده به صورت دمنوش، ادویه، استفاده موضعی و اشکال فرآوری شده
- سرشار از مواد مغذی و کمک به تقویت عمومی بدن
برخی افراد گیاه دارویی را با داروی گیاهی یکسان دانسته یا به اشتباه این دو عبارت را به جای هم بکار میبرند. گیاه دارویی و داروی گیاهی با وجود شباهت لفظی، دو مفهوم متفاوت هستند.
گیاهان دارویی، گیاهانی هستند که همه یا یکی از اجزای آنها خاصیت دارویی دارد. این گیاهان به صورت خشک یا تازه به مصرف میرسد. مانند چوب درخت دارچین یا دانه گیاه زیره. درحالی که اصطلاح داروی گیاهی برای آن دسته از داروهایی به کار میرود که برای تولید آنها یک یا چند گیاه دارویی طی فرآیندهای خاص در کارخانه داروسازی فرآوری شده است.
برای تهیه گیاهان دارویی اجزای مختلف این گیاهان را بعد از جمعآوری خشک کرده و بعد از بستهبندی به بازار عرضه میکنند. بخشهای مختلف گیاهان دارویی که در بازار موجود و در دسترس قرار دارند ریشهها، برگها، گلها، میوهها، دانهها، صمغها و پودرها را شامل میشوند.
این اجزای گیاهان دارویی را میتوان به صورت تازه، خام، کنسرو شده، دمنوش، جوشانده، ضماد، عرقیات، ادویه، تنتور (محلول حاصل از آب، اتانول و عصاره گیاهی) به مصرف رساند.
برخی گیاهان دارویی را نیز با انجام فرآوری در کارخانجات داروسازی به داروهای گیاهی به شکل شربت، قرص، کپسول، پودر، محلول، کرم و پماد تبدیل میکنند.
برای آشنایی با خواص انواع گیاهان دارویی در ادامه چند نمونه از گیاهان دارویی پرکاربرد و شناختهشده را معرفی خواهیم کرد. با خرید گیاهان دارویی و داشتن یک داروخانه گیاهی در منزل میتوانید مصرف این گیاهان مفید را در رژیم غذایی روزانه خود قرارداده و از خواص بیشمار آنها بهرهمند شوید.
اولین مورد از انواع گیاهان دارویی مفید و ضروری در منزل گیاه دارویی و معطر آویشن است. این گیاه یک چاشنی و طعمدهنده قوی برای آشپزی بوده و از ترکیبات آن برای تولید انواع داروهای خوراکی و محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده میشود. آویشن یک گیاه خوارکی با طبع گرم و خواص ضدقارچی، ضدباکتریایی و ضدعفونت است.
از آویشن برای درمان انواع بیماریها از جمله سرماخوردگی، سرفه، گلودرد، نفخ، گرفتگی عضلات و افسردگی استفاده میکنند. این گیاه دارویی برای تقویت اعصاب، تقویت بینایی، کاهش چربی خون، کنترل فشار خون و کاهش ریزش مو مفید است.
یکی دیگر از انواع گیاهان دارویی شناخته شده برای خانوادههای ایرانی گیاه بابونه است. مهمترین خاصیت این گیاه دارویی را میتوان کاهش استرس و اضطراب دانست. این گیاه را معمولا به صورت چای و دمنوش گلهای خشک شده آن مصرف میکنند. البته بخور بابونه، استنشاق روغن و مصرف موضعی روغن بابونه نیز رایج است.
دمنوش بابونه، خوابی آرام را برای شما به ارمغان میآورد. دیگر خواص بابونه شامل کنترل و کاهش سطح قند خون در مبتلایان به دیابت نوع 2، بهبود عملکرد و تقویت کبد و معده، سلامتی و تقویت پوست، تسکین درد، تورم و التهاب است.
بابونه غنی از آنتیاکسیدان بوده و خواص ضدسرطان، ضداسهال، ضدمیکروب و ضداسپاسم نیز دارد. این گیاه دارویی در کاهش وزن، تقویت سیستم ایمنی و تسکین دردهای دوران پریودی موثر است.
یکی دیگر از انواع گیاهان داوریی پرمصرف سیر است. سیر که معمولا آن را به صورت خام و افزودن پودر و حریره سیر به غذاها مصرف میکنند، یک آنتیاکسیدان قوی برای مراقبت از بدن در برابر بیماریها است. سیر خواص آنتیبیوتیک و ضدویروسی دارد و برای درمان بیماریهای عفونی مفید است.
سیر کلسترول و فشار خون را کاهش داده و به سلامت قلب و تقویت دستگاه گوارش کمک میکند. سیر همچنین برای پیشگیری از زوال عقل و بیماریهایی مانند آلزایمر موثر است.
چوب گیاه دارویی دارچین را معمولا به صورت دمنوش و پودر آن را به عنوان ادویه مصرف میکنند. دارچین باعث تقویت معده و سیستم ایمنی بدن، کاهش وزن، ایمنی بدن در برابر ویروسها، کنترل قند و چربی خون میشود.
گیاه دارویی زنجبیل به صورت خشک یا تازه برای تهیه دمنوش بکار میرود. همچنین پودر زنجبیل خشک به عنوان ادویه در تهیه انواع غذا کاربرد دارد. زنجبیل انرژی بدن را افزایش داده و مشکلات گوارشی مانند تهوع را رفع میکند.
ریشه زنجبیل مواد مضر و سموم را از بدن دفع و برای سیستم ایمنی مفید است.
گیاه نعنا فلفلی یک گیاه دارویی با عطر و طعم خنک است. رایحه این گیاه دارویی را میتوان در انواع خمیر دندانها و دسرها چشید.
گیاه تازه یا خشک شده نعنا فلفلی را برای تهیه چای و عصاره و روغن آن را به صورت موضعی استفاده میکنند. این گیاه دارویی موجب تسکین سردرد، دردهای شکمی و عضلانی، بهبود حالت تهوع، رفع آلرژی، سلامت دستگاه گوارش و رفع بوی بد دهان میشود.
ریحان یکی از رایجترین و پرمصرفترین گیاهان دارویی است که در کنار سایر سبزیهای خوراکی در سفره ایرانی نقشی پررنگ دارد. از ریحان برای ایجاد عطر و طعم در اسموتی و انواع غذاها نیز استفاده میکنند.
انواع ویتامینها و مواد معدنی موجود در ریحان آن را به گیاهی مفید برای درمان انواع بیماریها تبدیل کرده است. ریحان موجب کاهش استرس، التهاب و تورم، بهبود فرآیند هضم غذا و متابولیسم بدن، تقویت ایمنی بدن، استخوانها و کبد میشود. همچنین ریحان سرشار از آنتیاکسیدان و یک ضدباکتری قوی است که از اثرات پیری جلوگیری میکند.
ریحان مقدس یا تولیس گونه خاصی از ریحان از منشا هندوستان است که عطر بسیار قویتر از ریحان معمولی دارد. از این گیاه برای درمان تب و دیابت استفاده میشود.
فلفل قرمز با طعم تند خود یک چاشنی فوقالعاده برای هر وعده غذایی است. فلفل قرمز بدن را سمزدایی، انواع درد را تسکین و کلسترول خون را کاهش میدهد. این گیاه داوریی همچنین باعث تقویت متابولیسم بدن شده، به هضم بهتر غذا کمک کرده، ناراحتی معده و گردش را بهبود میبخشد.
گیاه قاصدک از جمله انواع گیاهان دارویی است که تمام قسمتهای آن خاصیت دارویی داشته و برای بدن مفید است. از ریشه گیاه برای تهیه چای و دمنوش و از برگهای آن برای تزئین غذا استفاده میشود. شیره قاصدک مادهای بسیار عالی برای سلامت پوست است.
گیاه قاصدک منبعی غنی از آهن، کلسیم، ویتامین C و ویتامین K است. این ویتامینها و مواد معدنی به سلامت استخوانها و کبد کمک کرده و عفونتهای پوستی و ادراری را درمان میکند.
گیاه جعفری یک سبزی تازه و خوشمزه برای تزئین و سرو انواع غذاها است. این گیاه غلظت بالایی از انواع آنتیاکسیدان و ویتامین K را در خود دارد. ازاینرو جعفری یک خوراکی مفید برای تقویت سیستم ایمنی، سلامت استخوانها، بهبود عملکرد سیستم گوارش، رفع نفخ و بوی بد دهان است.
رزماری گیاهی با خواص دارویی بیشمار و سرشار از ویتامینها و مواد معدنی است. این گیاه دارویی به بهبود حافظه و عملکرد مغز، رشد و زیبایی مو، بهبود گردش خون، کاهش التهاب، رفع بوی بد دهان و سلامت کبد کمک میکند.
گیاه رزماری را میتوان به صورت خوراکی به عنوان دمنوش و چاشنی غذا مصرف کرد. همچنین عصاره آن را برای مصارف موضعی بکار میبرند.
لیست انواع گیاهان دارویی بسیار طولانی است. شما میتوانید انواع گیاهان دارویی و خواص آنها را در ابتدای صفحه مشاهده کرده و نسبت به خرید گیاهان دارویی موردنیاز اقدام کنید.
از جمله سایر گیاهان داوریی پرمصرف و کاربردی میتوان به اسپند، اسطوخودوس، اکالیپتوس، آقطی، آلوئهورا، باباآدم، بارهنگ، بنفشه، به لیمو، بومادران، بید، بیدمشک، پنجه مریم، پنج انگشت، پرسیاوشان و غیره اشاره کرد.
همانطور که گفته شد گیاهان دارویی خواص متعدد و متفاوتی دارند. برای استفاد از این خواص ویژه شما میتوانید براساس نیاز و نوع مشکل خود نسبت به خرید گیاهان دارویی گوناگون اقدام کنید.
هنگام خرید گیاهان دارویی توجه به تازگی، کیفیت و نوع بستهبندی آنها بسیار مهم است. اگر گیاه دارویی در شرایط نامناسبی جمعآوری، خشک و بستهبندی شده باشد، کیفیت لازم را نخواهد داشت.
برای خرید ممکن است با تفاوت قیمت گیاهان دارویی مواجه شوید. این تفاوت قیمت بیش از هر چیز به کیفیت و نوع بستهبندی گیاه دارویی بستگی دارد.
توصیه میشود از خرید گیاهان دارویی به صورت فلهای از فروشگاهها و مراکز خرید نامعتبر خودداری کنید. این نوع محصولات اگرچه ممکن است قیمت کمتری داشته باشند اما معمولا تقلبی، آلوده، بدون مجوز و غیراستاندارد هستند. لذا مصرف آنها شما را دچار مشکل خواهد کرد.
برای آشنایی با خواص و مشاهده قیمت گیاهان دارویی مختلف نگاهی به لیست ابتدای صفحه انداخته و با توجه به نیاز خود محصول موردنظرتان را انتخاب کنید.
دیجی عطار همواره در تلاش است تا بهترین قیمت گیاهان دارویی را با بالاترین کیفیت برای مشتریان خود فراهم کند.
بهتر است قبل از خرید گیاهان دارویی با پزشک خود مشورت کرده و از مصرف خودسرانه و بیشازحد این گیاهان بپرهیزید. چراکه ممکن است برخی از انواع گیاهان دارویی با داروهایی که شما مصرف میکنید تداخل داشته و مشکلاتی را برایتان ایجاد کنند.
گیاهان دارویی، گیاهان طبیعی با خواص دارویی و تقویتی هستند. این گیاهان با تقویت سیستم ایمنی و بخشهای مختلف بدن، خطر ابتلا به بسیاری از بیماریها را کاهش میدهند. گیاهان دارویی به کمک مواد معدنی، ویتامینها و سایر ترکیبات شیمیایی خود برای درمان بسیاری از بیماریها نیز مفید هستند.
با آگاهی از خواص گیاهان دارویی مختلف میتوانید یک داروخانه طبیعی در منزل خود داشته و از این گیاهان برای سلامتی و تندرستی اعضای خانواده بهرهمند شوید.